Czy z dotacji można sfinansować odprawę pośmiertną i ekwiwalent za urlop nauczyciela?

Środki z dotacji oświatowej mogą być przeznaczane wyłącznie na wydatki bieżące związane bezpośrednio z realizacją zadań przedszkola w zakresie kształcenia, wychowania i opieki. Dotyczy to także wynagrodzeń i innych należności pracowniczych – muszą one pozostawać w bezpośrednim związku z pracą wykonywaną na rzecz dzieci.

Odprawa pośmiertna oraz ekwiwalent za niewykorzystany urlop:

• nie są wynagrodzeniem za pracę wykonaną na rzecz dzieci,
• nie służą realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych ani opiekuńczych,
• mają charakter świadczeń przysługujących odpowiednio pracownikowi (ekwiwalent) lub jego rodzinie (odprawa pośmiertna).

Z tego powodu nie spełniają kryterium bezpośredniego związku z realizacją zadań oświatowych – a więc nie mogą być kwalifikowane jako prawidłowy wydatek z dotacji.

Sądy administracyjne konsekwentnie podkreślają, że każdy wydatek osobowy (związany z zatrudnieniem pracowników) powinien być indywidualnie oceniany pod kątem tego, czy jego beneficjentami są faktycznie dzieci/uczniowie, a nie wyłącznie pracownik.

W wyrokach m.in. WSA w Gliwicach (15.12.2016 r., I SA/Gl 807/16) i WSA w Lublinie (25.03.2015 r., I SA/Lu 1066/14) wskazano, że wydatki na wynagrodzenia i świadczenia pracownicze mogą być finansowane z dotacji tylko wtedy, gdy mają bezpośredni związek z zadaniami dydaktycznymi, wychowawczymi i opiekuńczymi realizowanymi przez konkretnych pracowników.

W nowszym orzecznictwie WSA w Szczecinie (1.06.2022 r., I SA/Sz 214/22) oraz WSA w Rzeszowie (11.10.2022 r., I SA/Rz 423/22) sądy wprost stwierdziły, że ekwiwalent za niewykorzystany urlop nie może być sfinansowany z dotacji, ponieważ nie mieści się w katalogu wydatków bieżących związanych z realizacją zadań oświatowych, o których mowa w art. 35 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Jest to świadczenie przysługujące wyłącznie pracownikowi i niewiążące się bezpośrednio z wykonywaniem pracy na rzecz dzieci.

Tym bardziej dotyczy to odprawy pośmiertnej – świadczenia należnego rodzinie zmarłego, całkowicie oderwanego od aktualnie realizowanych zadań przedszkola.

Skoro odprawa pośmiertna i ekwiwalent za niewykorzystany urlop nie mogą być rozliczane z dotacji:

• nie wolno ujmować ich w rozliczeniu dotacji składanym do gminy,
• w razie zakwestionowania wydatków przez organ dotujący może powstać obowiązek zwrócenia części dotacji wraz z odsetkami,
• takie świadczenia powinny być pokrywane z własnych środków organu prowadzącego, a nie z dotacji oświatowej.

Wydatki, które nie dotyczą bezpośrednio dzieci/uczniów, nie mogą być finansowane z dotacji – nawet jeśli są prawnie należnymi świadczeniami pracowniczymi. Odprawa pośmiertna oraz ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypłacony rodzinie zmarłego nauczyciela to świadczenia przysługujące wyłącznie pracownikowi lub jego bliskim, a nie służące realizacji zadań przedszkola. Dlatego nie mogą być ujmowane w rozliczeniu dotacji przedszkola niepublicznego.