Nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego – zapowiedziane doprecyzowania i dalsze prace MEN

Choć prezydent zawetował nowelizację Prawa oświatowego, która miała umożliwić wdrożenie reformy „Reforma26. Kompas Jutra”, Ministerstwo Edukacji Narodowej zapowiada kontynuację zmian. MEN planuje wprowadzać nowe podstawy programowe nie ustawą, lecz rozporządzeniami. Oznacza to, że prace nad dokumentem, jakim jest podstawa programowa wychowania przedszkolnego, toczą się dalej i nie zostały wstrzymane.

Projekty nowych podstaw programowych dla przedszkola i szkoły podstawowej przygotowują eksperci Instytutu Badań Edukacyjnych – Państwowego Instytutu Badawczego. Prace rozpoczęły się w marcu 2025 r., a konsultacje publiczne zakończyły się 18 grudnia. Ostateczny kształt dokumentów należy do MEN, które po analizie uwag zdecyduje o dalszych korektach.

Projekt podstawy programowej wychowania przedszkolnego opiera się na wspieraniu wszechstronnego rozwoju dziecka – poznawczego, społecznego, emocjonalnego, etycznego i fizycznego. Zgodnie z zapowiedziami, większy nacisk położony zostanie na samodzielne myślenie, rozwiązywanie problemów i rozwój kompetencji społecznych.

Dokument zakłada, że dzieci będą rozwijać nie tylko umiejętności językowe, matematyczne i ruchowe, ale również kompetencje osobiste i społeczne, co ma wzmacniać ich poczucie sprawczości i gotowość do dalszej edukacji. Taki kierunek jest zgodny z nowoczesnym podejściem do realizacji celów wychowania przedszkolnego w praktyce.

Najwięcej zastrzeżeń ekspertów i środowisk oświatowych wzbudziły zapisy dotyczące prób pisania przez dzieci, sformułowane w sposób mogący sugerować presję na naukę pisania. Krytycy wskazywali na ryzyko błędnej interpretacji i niezgodności z metodyką pracy przedszkolnej.

Autorzy projektu zapowiadają wprowadzenie poprawek doprecyzowujących, tak aby zapisy nie budziły wątpliwości i jednoznacznie wskazywały, że chodzi o dobrowolne próby komunikowania się przez rysunek i pismo, a nie formalne nauczanie pisania. Jest to istotne z punktu widzenia metod pracy w podstawie programowej wychowania przedszkolnego, które powinny być zgodne z wiekiem i możliwościami dzieci.

Dla dyrektorów przedszkoli kluczowe jest to, że kształt nowej podstawy programowej nie jest jeszcze ostateczny. MEN zapowiedziało, że dokument przejdzie jeszcze redakcję i doprecyzowanie treści podstawy programowej wychowania przedszkolnego, zanim wejdzie w życie.

Choć planowane wdrożenie ma nastąpić od roku szkolnego 2026/2027, już teraz warto monitorować decyzje resortu i przygotowywać się do zmian. Równocześnie bieżąca organizacja pracy powinna opierać się na aktualnej podstawie programowej wychowania przedszkolnego oraz obowiązujących przepisach prawa.