Informacja o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej – do końca kwietnia 

Za przeprowadzenie analizy gotowości do nauki w szkole wszystkich dzieci kończących w danym roku sześć lat odpowiedzialny jest dyrektor przedszkola. Powinien on dopilnować, by do końca kwietnia rodzice dzieci otrzymali stosowne dokumenty związane z diagnozą przedszkolną.

Diagnozę dzieci na potrzeby analizy gotowości szkolnej należy przeprowadzić dwukrotnie. Wstępna obserwacja powinna zostać przeprowadzona w październiku lub listopadzie, kiedy wychowankowie zaadaptowali się już do warunków przedszkolnych. W oparciu o wynik tej diagnozy nauczyciel miał obowiązek opracować i realizować indywidualny dla każdego dziecka, które tego potrzebowało, program wspomagania i korygowania rozwoju.

Dyrektor przedszkola powinien przez cały rok zwracać uwagę, czy nauczyciele modyfikują realizowane przez siebie programy w zależności od postępów dziecka.

Ponowną obserwację trzeba przeprowadzić na początku kwietnia, aby przed końcem miesiąca możliwe było przekazanie rodzicom informacji o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej.

Dwukrotne podsumowanie obserwacji pozwala na porównanie wyników po upływie kilku miesięcy, podczas których nauczyciel i rodzice podejmują działania wspierające rozwój dziecka. Umożliwia to analizę dynamiki rozwoju dziecka, postępów w różnych obszarach jego aktywności i ułatwia podjęcie przez rodziców decyzji o rozpoczęciu przez dziecko nauki w klasie pierwszej szkoły podstawowej lub odroczeniu tego obowiązku.

Dyrektor przedszkola powinien sprawdzić, czy we wskazanych terminach nauczyciele wypełnili obowiązek dokonania analizy gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole. Realizację zadań powinna potwierdzić dokumentacja (arkusz obserwacji dziecka, dzienniczki/zeszytej obserwacji, karty pracy dziecka.)

Informację o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej wydaje się na podstawie dokumentacji prowadzonych obserwacji pedagogicznych dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w:

• przedszkolu,
• oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej lub
• innej formie wychowania przedszkolnego.

§ 4 ust. 6 rozporządzenia MEN z 27 sierpnia 2019 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków.

W przywołanym przepisie § 4 ust. 6 rozporządzenia MEN z 27 sierpnia 2019 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków zawarta jest bardzo ważna informacja, dotycząca tego, które dzieci otrzymują informację o gotowości do podjęcia nauki w szkole podstawowej.

Otóż, nie wydaje się jej dzieciom, które realizują obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne poza przedszkolnej, tj. w tzw. edukacji domowej.

Dziecko, które obowiązek przedszkolny realizuje poza przedszkolem, nie jest poddawane obserwacjom pedagogicznym, a tym samym – przedszkole nie posiada dokumentacji takich obserwacji.

Przedszkole nie wydaje informacji o gotowości szkolnej rodzicom dzieci, które roczne obowiązkowe przygotowanie przedszkolne odbywają poza przedszkolem (nauczanie domowe).

Realizacji obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego poza przedszkolem nie należy mylić z indywidualnym przygotowaniem przedszkolnym. Dziecko z indywidualnym przygotowaniem przedszkolnym otrzymuje informację o gotowości szkolnej.

Informację o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej wydaje się na drukach według wzorów określonych przepisami (MEN-I/74), na podstawie dokumentacji prowadzonych obserwacji pedagogicznych. Dokument o stanie przygotowania dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej składa się z dwóch części. Pierwsza to metryczka, która zawiera podstawowe informacje o dziecku (imię i nazwisko, rok szkolny w którym wydawana jest informacja, forma wychowania przedszkolnego (przedszkole, oddział przedszkolny w szkole podstawowej, punkt przedszkolny lun zespół wychowania przedszkolnego).

W drugiej części zawarte są informacje o stanie przygotowania do podjęcia nauki w szkole podstawowej. Nauczyciele odnoszą się do:

1. opanowania wymagań określonych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego w obszarze:

• umiejętności społecznych i odporności emocjonalnej,
• umiejętności matematycznych i gotowości do nauki czytania i pisania,
• sprawności motorycznej i koordynacji wzrokowo-ruchowej,
• samodzielności, w tym umiejętności wykonywania czynności samoobsługowych;

2. potrzeb rozwojowych dziecka, w tym zauważonych predyspozycji, uzdolnień i zainteresowań dziecka;

3. dodatkowych spostrzeżeń o dziecku.

Powinny być w nim zawarte także informacje o podjętych lub potrzebnych działaniach wspierających potrzeby dziecka oraz wskazówki dla rodziców.

Wydana rodzicom informacja powinna być oznaczona datą, podpisana przez nauczyciela i dyrektora przedszkola. Rodzice po otrzymaniu tej informacji mogą przekazać ją szkole, w której dziecko rozpocznie naukę, jeśli uznają, że zawarte w niej uwagi pomogą w dalszej pracy z dzieckiem. Natomiast szkoła nie ma prawa żądać od rodziców udostępnienia informacji o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej, a jedynie można ich do tego zachęcać. Taki obowiązek nie wynika z przepisów prawa oświatowego. Także resort edukacji przypomina, że:

Należy zwrócić uwagę, że przepisy precyzyjnie wskazują, którym dzieciom należy wydać informację o gotowości szkolnej. Są to dzieci, które odbywają roczne obowiązkowe przygotowanie przedszkolne oraz dzieci, które od kolejnego roku szkolnego mogą rozpocząć naukę w szkole (na wniosek rodziców).

Przedszkole nie może odmówić wydania informacji o gotowości rozpoczęcia nauki z powodu niskiej frekwencji dziecka.

Warto przypomnieć, że przepisy przewidują tzw. odroczenie obowiązku szkolnego. To sytuacja, w której dyrektor odpowiedniej szkoły podstawowej wyraża zgodę na to, aby dziecko, które powinno już rozpocząć naukę w szkole, kontynuowało wychowanie przedszkolne przez kolejny rok. Decyzja o odroczeniu obowiązku szkolnego podejmowana jest na wniosek rodziców. W praktyce, któremu odroczono obowiązek szkolny, po raz kolejny odbywa roczne przygotowanie przedszkolne. To z kolei oznacza, że po raz kolejny powinno otrzymać informację o gotowości podjęcia nauki w szkole podstawowej.

To, że diagnoza gotowości szkolnej była już przeprowadzona w poprzednim roku, nie zwalnia dyrektora przedszkola z wydania rodzicom nowego dokumentu. W przypadku dzieci z odroczonym rozpoczęciem obowiązku szkolnego ma to zresztą szczególne znaczenie. Rodzice mogą bowiem porównać informacje i dowiedzieć się, dodatkowy rok korzystania z wychowania przedszkolnego wpłynął na poziom dojrzałości szkolnej.

Dziecko, które nie osiągnęło gotowości do rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej również otrzymuje informację na druku MEN-I/74. W takim przypadku w informacji, w części zawierającej wskazówki dla rodziców należy zwrócić uwagę na brak dojrzałości szkolnej.

Należy jednak pamiętać, że stwierdzenie braku gotowości szkolnej nie skutkuje odroczeniem obowiązku szkolnego. Wniosek o odroczenie muszą złożyć rodzice, a decyzję podejmuje dyrektor szkoły podstawowej, w obwodzie której dziecko mieszka.