Pedagog specjalny – nowe ścieżki kwalifikacji od 28 sierpnia 2025 r. Na zdjęciu pedagog specjalny

Od 28 sierpnia 2025 r. wchodzi w życie zmiana § 28 ust. 1 rozporządzenia w sprawie kwalifikacji nauczycieli, która poszerza drogi dojścia do zawodu pedagoga specjalnego i porządkuje dotychczasowe, „czasowe” rozwiązania. W praktyce oznacza to łatwiejszą rekrutację, większą elastyczność kadrową w przedszkolach i szkołach ogólnokształcących oraz trwałe podstawy prawne dla nauczycieli, którzy łączą kwalifikacje przedmiotowe z podyplomową pedagogiką specjalną.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

Od kiedy obowiązują nowe przepisy i które paragrafy zostały zmienione lub uchylone.
Jakie dotychczasowe ścieżki już dają kwalifikacje pedagoga specjalnego.
Kto zyskuje kwalifikacje po 28 sierpnia 2025 r. w grupie absolwentów kształconych po 3 sierpnia 2019 r.
Kto zyskuje kwalifikacje w grupie absolwentów sprzed 3 sierpnia 2019 r.
Jak krok po kroku weryfikować kwalifikacje kandydata: dyplom, data rozpoczęcia kształcenia, przygotowanie pedagogiczne oraz właściwe studia podyplomowe lub kurs.

Jakie są obecne regulacje w spawie kwalifikacji psychologa specjalnego?

Kwalifikacje pedagoga specjalnego mają m.in. osoby, które:

ukończyły jednolite studia magisterskie (nowy standard) na kierunku pedagogika specjalna – w dowolnym zakresie – i mają przygotowanie pedagogiczne;
ukończyły jednolite studia magisterskie (nowy standard) na kierunku, na którym realizuje się wyłącznie kształcenie nauczycieli w zakresie: pedagogiki resocjalizacyjnej, logopedii, pedagogiki korekcyjnej (terapii pedagogicznej) lub wczesnego wspomagania rozwoju dziecka – i mają przygotowanie pedagogiczne;
ukończyły jednolite studia magisterskie (nowy standard) na kierunku logopedia – i mają przygotowanie pedagogiczne;
ukończyły studia I i II stopnia (nowy standard) w zakresie: pedagogiki resocjalizacyjnej, logopedii, terapii pedagogicznej lub wczesnego wspomagania rozwoju (na kierunku innym niż pedagogika specjalna) – i mają przygotowanie pedagogiczne;
ukończyły studia I i II stopnia lub jednolite magisterskie (nowy standard) na kierunku z kształceniem w zakresie pedagogiki – i mają przygotowanie pedagogiczne – oraz studia podyplomowe (nowy standard) z edukacji włączającej;
ukończyły studia II stopnia (nowy standard) na kierunku pedagogika specjalna (na zasadach z rozporządzenia o studiach) – i mają przygotowanie pedagogiczne;
ukończyły studia (przed 3.08.2019 r.) w zakresie pedagogiki specjalnej – i mają przygotowanie pedagogiczne;
ukończyły studia I i II stopnia lub jednolite magisterskie (przed 3.08.2019 r.) w zakresie pedagogiki – i mają przygotowanie pedagogiczne – oraz: studia podyplomowe z pedagogiki specjalnej lub edukacji włączającej, albo zakład kształcenia nauczycieli (specjalność pedagogika specjalna), albo kurs kwalifikacyjny z pedagogiki specjalnej.

Co się zmienia od 28.08.2025 r.

Szersza „brama” dla absolwentów po 3.08.2019 r. (nowy standard) – § 28 ust. 1 pkt 3

Kwalifikacje uzyskają także osoby, które ukończyły studia I i II stopnia lub jednolite magisterskie na dowolnym kierunku (nie tylko „z kształceniem w zakresie pedagogiki”), mają przygotowanie pedagogiczne i ukończyły studia podyplomowe z edukacji włączającej (prowadzone zgodnie z nowym standardem).

Analogiczne otwarcie dla absolwentów sprzed 3.08.2019 r. – § 28 ust. 1 pkt 6

Kwalifikacje zdobędą osoby, które ukończyły studia I i II stopnia lub jednolite magisterskie przed 3.08.2019 r. na dowolnym kierunku, mają przygotowanie pedagogiczne oraz ukończyły studia podyplomowe z pedagogiki specjalnej lub zakład kształcenia nauczycieli (spec. pedagogika specjalna) lub kurs kwalifikacyjny z pedagogiki specjalnej.
(Dotąd w tym punkcie wymagano, by studia były „w zakresie pedagogiki”.)

„Tymczasowe” staje się stałe – nowy § 28 ust. 1 pkt 7 i uchylenie § 40

Na stałe wpisuje się, że kwalifikacje pedagoga specjalnego mają również osoby, które:

mają kwalifikacje do: nauczania przedmiotu ogólnokształcącego, prowadzenia zajęć w szkołach/placówkach z § 3 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, lub do pracy jako nauczyciel przedszkola lub edukacji wczesnoszkolnej (z § 4 pkt 2, 4, 5),
i jednocześnie
ukończyły studia podyplomowe z pedagogiki specjalnej lub zakład kształcenia nauczycieli (spec. pedagogika specjalna) lub kurs kwalifikacyjny z pedagogiki specjalnej.

Dotąd identyczne rozwiązanie obowiązywało tylko czasowo – do 31.08.2026 r. – na podstawie przepisu przejściowego § 40. Teraz przeniesiono je do § 28 ust. 1 pkt 7, a § 40 uchylono.

Co z tego wynika w praktyce?

Więcej możliwych ścieżek do uzyskania kwalifikacji pedagoga specjalnego – zarówno dla absolwentów kształconych według nowych standardów, jak i tych sprzed 2019 r.
Stabilność kadr: rozwiązanie dotąd „na czas określony” (do 31.08.2026 r.) staje się trwałą podstawą prawną – bez ryzyka wygaśnięcia uprawnień po określonej dacie.
Kluczowe elementy do weryfikacji: dyplom (kiedy i na jakim kierunku ukończony), przygotowanie pedagogiczne oraz odpowiednie podyplomowe/zakład/kurs (właściwie: edukacja włączająca – dla nowych ścieżek; pedagogika specjalna – dla ścieżek „klasycznych”).