Czy nauczyciel specjalista może sam wybrać dziennik zajęć

Każdy nauczyciel zatrudniony w przedszkolu, który pełni funkcję specjalisty – czy to pedagog, psycholog, logopeda, terapeuta pedagogiczny, doradca zawodowy czy inny specjalista – ma obowiązek dokumentować swoją pracę w formie dziennika zajęć. Wynika to wprost z § 18 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia dokumentacji przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki.

Do dziennika specjalista wpisuje m.in.:

• tygodniowy rozkład prowadzonych zajęć,
• wszystkie czynności i działania podejmowane w poszczególnych dniach,
• informacje o kontaktach z rodzicami, instytucjami i innymi osobami wspierającymi pracę specjalisty,
• imiona i nazwiska dzieci objętych wsparciem, w szczególności pomocą psychologiczno-pedagogiczną.

Co istotne, przepisy nie określają wzoru dziennika – oznacza to, że ważna jest jego zawartość, a nie forma.

Sam wybór rodzaju dziennika można pozostawić nauczycielowi specjaliście, ponieważ to on najlepiej zna specyfikę swoich zajęć. Jednak ostateczna decyzja o dopuszczeniu dziennika do użytku należy do dyrektora przedszkola. To dyrektor odpowiada za zgodność prowadzonej dokumentacji z wymogami prawa i powinien sprawdzić, czy dziennik zawiera wszystkie elementy wskazane w rozporządzeniu.

W praktyce oznacza to, że nauczyciel może samodzielnie kupić lub wybrać dziennik, ale przed rozpoczęciem jego prowadzenia musi on zostać zaakceptowany przez dyrektora.

W punktach i zespołach przedszkolnych również prowadzi się dzienniki, ale ich zawartość jest nieco inna. Zgodnie z § 12 rozporządzenia MEN z 28 sierpnia 2017 r. w sprawie innych form wychowania przedszkolnego, dziennik zajęć punktu lub zespołu powinien obejmować m.in.:

• alfabetyczny wykaz dzieci uczęszczających na zajęcia,
• daty i miejsca ich urodzenia,
• imiona i nazwiska rodziców oraz ich adresy,
• obecność dzieci na zajęciach wychowawczych, dydaktycznych i opiekuńczych,
• godziny przyprowadzania i odbierania dziecka,
• potwierdzenie podpisem nauczyciela przeprowadzonych zajęć.

Także w tym przypadku przepisy nie wskazują gotowego wzoru dziennika – to wydawnictwa opracowują różne jego wersje, nadając im symbole czy numery. Ważne jest, aby przy wyborze zwrócić uwagę czy dziennik umożliwia wprowadzanie wszystkich wymaganych informacji.

Inaczej wygląda sytuacja w przedszkolach niepublicznych. Tutaj przepisy nie nakładają obowiązku prowadzenia dokumentacji w takim zakresie, jak w placówkach publicznych. Nie oznacza to jednak, że dokumentacja nie jest potrzebna.

Placówka niepubliczna, mimo większej swobody, musi prowadzić dokumentację w takim zakresie, aby możliwe było:

• potwierdzenie realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego,
• zapewnienie współpracy ze szkołami podstawowymi w zakresie spełniania obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego,
• zagwarantowanie bezpieczeństwa dzieci w czasie pobytu w placówce,
• rozliczenie dotacji i informowanie organu dotującego o liczbie wychowanków,
• poddanie się kontroli w zakresie wykorzystania otrzymanych środków publicznych.

Oznacza to, że choć przepisy nie narzucają wzoru dzienników, przedszkola niepubliczne muszą prowadzić rzetelną dokumentację, aby wywiązać się z obowiązków wynikających z prawa oświatowego i przepisów dotyczących finansowania.

Podsumowanie:

• Każdy nauczyciel specjalista ma obowiązek prowadzić dziennik zajęć.
• Przepisy nie wskazują wzoru dziennika, ale określają jego zawartość.
• Nauczyciel może wybrać dziennik, jednak musi on zostać zatwierdzony przez dyrektora.
• W punktach i zespołach przedszkolnych prowadzi się odrębne dzienniki z wpisami dotyczącymi dzieci i ich obecności.
• W przedszkolach niepublicznych dokumentacja również jest konieczna – choć w mniejszym zakresie, to jednak służy kontroli i potwierdzeniu realizacji podstawy programowej.

1. Zawartość podstawowa

• Czy dziennik zawiera tygodniowy rozkład zajęć?
• Czy przewidziano miejsce na wpisy dotyczące czynności prowadzonych w poszczególnych dniach?
• Czy można wpisać imiona i nazwiska dzieci objętych pomocą?
• Czy dziennik umożliwia dokumentowanie różnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej?
  • Czy jest miejsce na wpisy dotyczące kontaktów z rodzicami, instytucjami i osobami wspierającymi?
  • Czy układ dziennika odpowiada wymaganiom § 18 rozporządzenia MEN z 25 sierpnia 2017 r.?
  • Czy zapewnia czytelność i chronologię zapisów?
  • Czy przewidziano miejsce na podpis nauczyciela przy przeprowadzonych zajęciach?
  • Czy dziennik umożliwia sporządzanie wniosków i obserwacji dotyczących postępów dzieci?

2. Dane dotyczące dzieci

3. Kontakty i współpraca

4. Ocena merytoryczna

5. Formalne potwierdzenia

Jeśli wszystkie punkty są spełnione → dyrektor może zatwierdzić dziennik do użytku.