Awans zawodowy w okresie epidemii – stanowisko MEN

ZASADA 1 Przedłużamy staż tylko o nieobecności, które przypadły w czasie jego planowanego trwania

O tym, czy staż nauczyciela zostanie w ogóle przedłużony decyduje to, czy w czasie planowanego terminu realizacji stażu zajdą okoliczności, które wpływają na termin jego zakończenia. Analizując zatem czy nauczyciel w pełni zrealizował staż należy wziąć pod uwagę wyłącznie te nieobecności w pracy, które przypadły w okresie, w którym staż miał być realizowany – zob. przykład 1.

Przykład 1  Nauczyciel, który miał zakończyć staż 31 maja 2020 r.,  przedstawił zwolnienie lekarskie na okres od 11 maja do 12 czerwca 2020 r. Nieobecność ta nie wpłynie na termin zakończenia stażu, ponieważ do 31 maja 2020 r. nauczyciel nie będzie nieobecny nieprzerwanie w pracy dłużej niż miesiąc.

DOKUMENTACJA AWANSOWA PRZECHOWYWANA W PRZEDSZKOLU. SPRAWDŹ, CZY PRAWIDŁOWO JĄ PROWADZISZ I PRZECHOWUJESZ (SZCZEGÓŁY W PORADNIKU) - ODBIERZ BEZPŁATNE WYDANIE.

ZASADA 2: Przedłużamy staż tylko o 4 rodzaje nieobecności trwających nieprzerwanie dłużej niż miesiąc

Karta Nauczyciela dzieli nieobecności wpływające na termin zakończenia stażu na dwie grupy. Do pierwszej z nich należą nieobecności w pracy z powodu:

1. pozostawania w stanie nieczynnym,
2. czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,
3. zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy
   lub
4.  urlopu innego niż urlop wypoczynkowy i urlopy związane z rodzicielstwem, o których mowa poniżej
   (art. 9d ust. 5 KN).

Powyższe nieobecności przedłużą staż wyłącznie wtedy, gdy trwały nieprzerwanie dłużej niż miesiąc.

Na termin zakończenia stażu wpłyną nieobecności które trwały nieprzerwanie do dnia, który datą lub nazwą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca (art. 112 kc) – zob. przykłady 2 i 3.

Przykład 2 Nauczycielka, która miała zakończyć staż 31 maja 2020 r.  była nieobecna w pracy z powodu choroby w dniach:

1. 2 – 27 marca 2020 r.
2. 30 marca- 24 kwietnia 2020 r.
3. 27 kwietnia – 22 maja 2020 r.
4. 25 maja – do dnia porodu, który ma nastąpić w czerwcu.

Mimo że łączny czas trwania nieobecności przekroczy miesiąc, żadna z nich nie trwała miesiąca a zatem staż nie ulegnie przedłużeniu.

Przykład 3 Nauczyciel był nieobecny w pracy z powodu choroby od 30 stycznia do 1 marca 2020 r. Jego staż ulegnie przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności, ponieważ miesięczna nieobecność w pracy upłynęła już 29 lutego 2020 r.

( II ) Stanowisko MEN w sprawie długości stażu

W związku z wątpliwościami, czy na termin zakończenia stażu wpłynie okres zdalnej pracy nauczycieli, pozostawania w gotowości do pracy lub korzystania z zasiłku opiekuńczego na dziecko w związku z epidemią COVID - 19, zwróciliśmy się z prośbą o opinię w tej sprawie do Ministerstwa Edukacji Narodowej. 

Zdaniem MEN "zmiana sposobu realizacji zadań jednostek systemu oświaty w okresie czasowego ograniczenia ich funkcjonowania nie ma wpływu na długość odbywanych przez nauczycieli staży na kolejny stopień awansu zawodowego:

• nauczyciele realizujący zajęcia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu kształcenia w tym czasie kontynuują rozpoczęte staże na kolejny stopień awansu zawodowego realizując wymagania wskazane w rozporządzeniu w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli,

• jeżeli z przyczyny leżącej po stronie pracodawcy w określonym czasie nauczyciel nie będzie świadczył pracy, lecz będzie gotów do jej wykonywania (art. 81 § 1 kp), odbywany przez nauczyciela staż nie ulegnie przedłużeniu. Wśród przesłanek przedłużenia stażu przepis art. 9d ust. 5 Karty Nauczyciela  nie wymienia bowiem okresu pozostawania w gotowości do pracy."

"W sytuacji kiedy nauczyciel w trakcie stażu jest nieobecny w pracy m.in. z powodu opieki nad dzieckiem, zastosowanie ma art. 9d ust. 5. Wymieniony przepis stanowi, że w przypadku nieobecności nauczyciela w pracy z powodu pozostawania w stanie nieczynnym, czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby, zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy lub urlopu innego niż urlop wypoczynkowy i urlopy, o których mowa w ust. 5a, trwającej nieprzerwanie dłużej niż miesiąc, staż ulega przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności. W przypadku nieobecności dłuższej niż rok nauczyciel jest obowiązany do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze." (odpowiedź MEN z dnia 27.04.2020 znak pisma DWST-WPZN.6014.45.2020.AS, na pytanie redakcji Portalu Oświatowego).

Zdaniem MEN:

• okres zdalnej pracy oraz pozostawania w gotowości do pracy nie wpłyną na termin zakończenia stażu;
• okres pobierania zasiłku opiekuńczego przedłuży staż, o ile nieobecność z tego powodu będzie trwała nieprzerwanie dłużej niż miesiąc.

Przy czym opinie Ministerstwa Edukacji Narodowej nie stanowią wiążącej wykładni prawa.

ZASADA 3 Przedłużamy staż o 6 nieobecności bez względu na czas ich trwania

Druga grupa nieobecności wpływających na termin zakończenia stażu dotyczy urlopów związanych z rodzicielstwem. W tym przypadku nieobecność w pracy z powodu korzystania z:

1. urlopu macierzyńskiego,
2. urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
3. dodatkowego urlopu macierzyńskiego,
4. dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
5. urlopu rodzicielskiego
    lub
6. urlopu ojcowskiego,

staż ulegnie przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności (art. 9d ust. 5a KN) – zob. przykład 4.

Przykład 4 Nauczycielka, która miała zakończyć staż 31 maja 2020 r.  była nieobecna w pracy z powodu choroby w dniach:

1. 2 – 27 marca 2020 r.
2. 30 marca- 24 kwietnia 2020 r.
3. 27 kwietnia – 22 maja 2020 r.
4. 25 maja urodziła dziecko i rozpoczęła urlop macierzyński.

Staż należy przedłużyć o 7 dni tj. 25 – 31 maja 2020 r. , ponieważ ta nieobecność przedłuża staż niezależnie od czasu jej trwania.

ZASADA 4: Nieobecności z pierwszej grupy nie mogą trwać dłużej niż rok

Zbyt długa nieobecność w pracy nauczyciela może skutkować jego przerwaniem i koniecznością odbycia go od nowa w pełnym wymiarze. Stanie się tak, gdy nieobecności z powodu:

1. pozostawania w stanie nieczynnym,
2. czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,
3. zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy
   lub
4. urlopu innego niż urlop wypoczynkowy i urlopy związane z rodzicielstwem

będą trwały dłużej niż rok (art. 9d ust. 5 KN) – zob. przykład 5.

Przykład 5 Nauczyciel był nieobecny w pracy z powodu urlopu dla poratowania zdrowia od 1 września 2018 r. do 31 sierpnia 2019 r. Nieobecność ta nie trwała dłużej niż rok a zatem staż należy przedłużyć o czas jej trwania, nauczyciel nie musi ponownie odbywać stażu.

ZASADA 5: Nieobecności łącznie z obu grup nie mogą trwać  dłużej niż rok i 6 miesięcy

W przypadku gdy łączny czas nieprzerwanej nieobecności w pracy łącznie ze wszystkich przyczyn wpływających na termin zakończenia stażu (a więc z obu grup)  jest dłuższy niż rok i 6 miesięcy, nauczyciel jest obowiązany do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze (art. 9d ust. 5a Karty Nauczyciela).  Aby ustalić czy nieobecność trwała nieprzerwanie dłużej niż rok i 6 miesięcy ponownie należy odnieść się do zasad z Kodeksu Cywilnego tj. odliczyć 18 miesięcy odnosząc się do daty lub nazwy dnia, w którym nieobecność się rozpoczęła (art. 114 Kodeksu cywilnego) – zob. przykład 6.

Przykład 6 Nauczycielka była niezdolna do pracy z powodu choroby a następnie korzystała z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. W sumie była nieobecna w pracy od 12 marca 2018 r. do 31 sierpnia 2019 r. Nieobecność trwała rok 5 miesięcy i 19 dni, a zatem staż ulegnie przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności.

ZASADA6: Przedłużamy staż od 1 czerwca lub dnia powrotu nauczyciela do pracy

Przedłużenie stażu zwykle następuje już od 1 czerwca, tj. dnia następującego po dniu, w którym staż miał się zakończyć. Jeżeli jednak nieobecność nauczyciela w pracy trwa także po 31 maja, staż należy przedłużyć od dnia powrotu nauczyciela do pracy – zob. przykład 7.

Przykład 7 Nauczyciel jest nieobecny w pracy z powodu urlopu rodzicielskiego, który zakończy się dopiero 15 września 2020 r. Staż miał zakończyć się 31 maja 2020 r., ale w związku z nieobecnością w pracy będzie trzeba go przedłużyć. Przedłużenie stażu nastąpi od 16 września 2020 r. Pamiętajmy, że staż przedłużamy tylko o czas trwania nieobecności do 31 maja 2020 r. Okres urlopu rodzicielskiego, który przypadnie w okresie od 1 czerwca do 15 września 2020 r. nie wpłynie już na termin zakończenia stażu.

ZASADA 7: Urlop wypoczynkowy nie wpływa na termin zakończenia stażu

Zwykle sytuacje powodujące konieczność przedłużenia stażu powodują także powstanie prawa do urlopu uzupełniającego. Należy pamiętać, że urlop wypoczynkowy nie jest okolicznością przedłużającą staż, a zatem w czasie jego trwania staż biegnie. Jeżeli zatem po zakończeniu nieobecności w pracy np. z powodu urlopu macierzyńskiego, nauczyciel wykorzystuje zaległy urlop wypoczynkowy, staż należy przedłużyć już od dnia zakończenia urlopu związanego z rodzicielstwem, nie czekając aż wykorzysta przysługujący mu urlop wypoczynkowy.

Przykład 8 Nauczycielka w czasie trwania stażu, który miał zakończyć się 31 maja 2020 r.,  była nieobecna w pracy z powodu choroby oraz urlopów związanych z rodzicielstwem przez rok i 2 miesiące. Za ten okres nabyła prawo do 14 tygodni urlopu uzupełniającego, który został jej udzielony od 5 maja 2020 r. W związku z powyższym, od 5 maja 2020 r. staż będzie biegł i należy przedłużyć go od 1 czerwca 2020 r.  W czasie urlopu wypoczynkowego (bieżącego i uzupełniającego) staż bowiem biegnie.

ZASADA 8: O nowym terminie zakończenia stażu warto poinformować nauczyciela i opiekuna stażu

Przepisy nie przewidują konieczności informowania nauczyciela o nowym terminie zakończenia stażu w praktyce pismo w tej sprawie wręcza się nauczycielowi aby wiedział kiedy dokładnie jego staż ma się zakończyć. W przypadku nauczycieli stażystów i kontraktowych konieczne jest także poinformowanie o przedłużeniu stażu opiekuna stażu i przyznanie mu dodatku funkcyjnego na okres dalszej realizacji stażu.

Na stronie www.przedszkole.wip.pl znajdziesz:

• Wzór informacji o przedłużeniu stażu nauczyciela.

ZASADA 9: Przedłużony staż może ulegać dalszym przedłużeniom

Nauczyciel, który realizuje staż po przedłużeniu nie ma gwarancji, że zakończy go w tak ustalonym terminie. Jeżeli w czasie trwania stażu po jego przedłużeniu ponownie będzie nieobecny w pracy ze wskazanych wyżej powodów – staż ulegnie ponownie przedłużeniu o czas trwania tych nieobecności.

ZASADA 10: Wszelkie wątpliwości należy wyjaśniać z kuratorium

Błędne ustalenie terminu zakończenia stażu może spowodować, że nauczyciel nie zrealizuje go w pełnym wymiarze co może stanowić podstawę odmowy nadania stopnia awansu zawodowego . W związku z tym, w przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do terminu zakończenia stażu nauczyciela należy zwrócić się do organu sprawującego nadzór pedagogiczny, który sprawuje także nadzór nad czynnościami podejmowanymi w postępowaniu o nadanie nauczycielom stopnia awansu zawodowego przez dyrektorów szkół (art. 9h ust.1  pkt 1 KN).

PRZEDSZKOLA NIEPUBLICZNE, PUNKTY PRZEDSZKOLNE

Nauczyciele przedszkoli niepublicznych i punktów przedszkolnych niepublicznych objęci są Kartą Nauczyciela w zakresie awansu zawodowego, jeśli zatrudnieni są w wymiarze co najmniej ½ etatu.  Punkty przedszkolne samorządowe zatrudniają nauczycieli na podstawie Karty Nauczyciela a zatem stosuje się do nich przepisy dotyczące awansu zawodowego.
Źródło:

• Pismo Jerzego Jakubczuka, Dyrektora Departament Współpracy z Samorządem Terytorialnym MEN z dnia 27 kwietnia 2020 r. ,DWST-WPZN.6014.45.2020.AS. w odpowiedzi na zapytanie jednej z redakcji Portalu Oświatowego.

Podstawa prawna:

• Ustawa z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 2215 ze zm.) –  art. 9d ust. 5 i ust. 5a, art. 9h ust. 1 pkt 1.
• Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 1145 ze zm.) – art. 112.

Anna Trochimiuk

prawnik, specjalista prawa pracy i prawa oświatowego