Rekrutacja do przedszkoli publicznych i niepublicznych w roku 2025/2026

Uregulowania prawne dotyczące obszarów procesu rekrutacji do przedszkola zostały zawarte w rozdziale 6 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe oraz w rozporządzeniu MEiN z dnia 18 listopada 2022 r. w sprawie przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego i postępowania uzupełniającego do publicznych przedszkoli, szkół, placówek i centrów, ale także w m.in. w: art. 5 ust. 1, art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (czy art. 27, art. 30b, art. 30c i art. 30e ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepisy prawa określają dwa etapy postępowania rekrutacyjnego do publicznych przedszkoli. W pierwszym wskazują na obowiązek zastosowania kryteriów ustawowych, a w drugim na wdrożenie kryteriów szczegółowych, które powinny zostać określone przez organ prowadzący w podjętej uchwale podjętej na podstawie art. 131 ust. 6 ustawy Prawo oświatowej.

Dzieci przyjmuje się odpowiednio do publicznych przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w publicznych szkołach podstawowych, publicznych innych form wychowania przedszkolnego po przeprowadzeniu postępowania rekrutacyjnego (art. 130 ust. 1 UPO). Z kolei o przyjęciu dziecka do publicznego przedszkola, oddziału przedszkolnego w publicznej szkole podstawowej i publicznej innej formy wychowania przedszkolnego w trakcie roku przedszkolnego decyduje odpowiednio dyrektor przedszkola, a w przypadku publicznej innej formy wychowania przedszkolnego prowadzonej przez osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego lub osobę fizyczną także osoba kierująca tą inną formą wychowania przedszkolnego, z wyjątkiem przypadków przyjęcia dzieci zamieszkałych w obwodzie publicznej szkoły podstawowej, które są przyjmowane z urzędu (art. 130 ust. 2 UPO).

Kryteria wynikające z ustawy Prawo oświatowe oraz przygotowane przez organy prowadzące:

• Kryteria na pierwszym etapie rekrutacji

Do publicznego przedszkola, oddziału przedszkolnego w publicznej szkole podstawowej lub publicznej innej formy wychowania przedszkolnego przyjmuje się kandydatów zamieszkałych na obszarze danej gminy. Kryteria, które są brane pod uwagę łącznie, dotyczące przyjmowania dziecka w przypadku większej liczby kandydatów spełniających warunek zamieszkania na obszarze danej gminy na pierwszym etapie rekrutacyjnym reguluje art. 131 ust. 2 pkt 1-5 UPO:

• wielodzietność rodziny kandydata;
• niepełnosprawność kandydata;

• niepełnosprawność jednego z rodziców kandydata;
• niepełnosprawność obojga rodziców kandydata;
• niepełnosprawność rodzeństwa kandydata;
• samotne wychowywanie kandydata w rodzinie;
• objęcie kandydata pieczą zastępczą.

Powyższe kryteria są na pierwszym etapie rekrutacji jednakowe dla wszystkich organów prowadzących. Wartość kryteriów jest jednakowa.

• Kryteria szczegółowe (dodatkowe) ustalane przez organy prowadzące

Do przedstawionych powyżej ustawowych kryteriów, każda gmina określa swoje dodatkowe kryteria, które obowiązują w drugim etapie postępowania rekrutacyjnego. W uchwale organu prowadzącego należy ustalić nie więcej niż 6 szczegółowych kryteriów stosowanych podczas drugiego etapu rekrutacji, oraz dokumenty niezbędne do potwierdzenia ww. kryteriów. Każde kryterium, ustawowe i dodatkowe, ma przypisaną określoną ilość punktów. Suma punktów z kryterium ustawowego wynosi 260 punktów. O ilości punktów wynikających z kryterium dodatkowego decyduje uchwała danego organu prowadzącego.

W postępowaniu rekrutacyjnym biorą udział dzieci 3-, 4-, 5- i 6-letnie oraz dzieci z odroczonym obowiązkiem szkolnym. Dzieci sześcioletnie mają obowiązek odbyć roczne przygotowanie w przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej lub innej formie wychowania przedszkolnego. Na wniosek rodziców, dziecko sześcioletnie może rozpocząć również naukę w klasie I.

• Przykładowe dodatkowe kryteria rekrutacji: 

1)      Dziecko sześcioletnie objęte obowiązkowym rocznym przygotowaniem przedszkolnym oraz dziecko pięcioletnie i dziecko z odroczonym obowiązkiem szkolnym, ubiegające się o przyjęcie do przedszkola lub oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej położonej w odległości do 3 km od miejsca zamieszkania – 130 pkt;

2)      Dziecko, którego rodzic/opiekun prawny albo rodzice/opiekunowie prawni mieszkają w m.st. Warszawie i rozliczają podatek dochodowy od osób fizycznych w urzędzie skarbowym na terenie m.st. Warszawy – 64 pkt;

3)      Dziecko poddane obowiązkowym szczepieniom ochronnym lub dziecko, które ze względów zdrowotnych stwierdzonych przez lekarza nie może zostać zaszczepione, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych - akt uchylony; obecnie obowiązuje rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 września 2023 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych – 32 pkt;

4)      Dziecko, którego oboje rodzice/opiekunowie prawni pracują, na podstawie umowy cywilnoprawnej, uczą się w trybie dziennym, prowadzą gospodarstwo rolne lub działalność gospodarczą. Kryterium stosuje się również do rodzica/opiekuna prawnego samotnie wychowującego dziecko –24 pkt;

5)      Dziecko, którego rodzeństwo w roku szkolnym, na który prowadzona jest rekrutacja, będzie rozpoczynało lub kontynuowało edukację w przedszkolu lub szkole podstawowej wskazanej na pierwszej pozycji we wniosku o przyjęcie – 8 pkt.

Przedstawione powyżej regulacje prawne stosuje się odpowiednio do postępowania rekrutacyjnego do publicznego przedszkola integracyjnego i oddziału integracyjnego w publicznym przedszkolu ogólnodostępnym, w przypadku dzieci nieposiadających orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego ze względu na niepełnosprawność. W przypadku przedszkola ogólnodostępnego z oddziałem integracyjnym są to jednak odrębne postępowania rekrutacyjne – jedno dla dzieci ubiegających się o przyjęcie do oddziału ogólnodostępnego, a drugie dla kandydatów ubiegających się o przyjęcie do oddziału integracyjnego. Jeżeli w przypadku przedszkola ogólnodostępnego z oddziałem integracyjnym nikt się nie ubiega o przyjęcie w postępowaniu rekrutacyjnym do oddziału integracyjnego, to poza postępowaniem rekrutacyjnym, tj. na podstawie art. 130 ust. 2 UPO, dzieci mogą być przyjęte do oddziału ogólnodostępnego utworzonego po zakończonym postępowaniu rekrutacyjnym.

• Rekrutacja dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na niepełnosprawność

Dzieci posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność przyjmowane są do przedszkola (oddziału) integracyjnego na podstawie skierowania wójta (burmistrza, prezydenta miasta) na podstawie art. 127 ust. 14 UPO:

• jeżeli orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego zaleca kształcenie dziecka odpowiednio w przedszkolu specjalnym albo w przedszkolu ogólnodostępnym lub integracyjnych, odpowiednią formę kształcenia, na wniosek rodziców, zapewnia jednostka samorządu terytorialnego właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka, do której zadań własnych należy prowadzenie przedszkoli.

Regulamin postępowania rekrutacyjnego, w tym terminy składania dokumentów oraz terminy spotkań z rodzicami i kandydatami, każde z przedszkoli specjalnych ustala indywidualnie i podaje je na swojej stronie internetowej. Przyjmowanie dzieci na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, zazwyczaj po konsultacjach z dyrektorem przedszkola specjalnego.

Rekrutacja do publicznego przedszkola rozpoczyna się na wiosnę, a rodzice mają kilka tygodni na złożenie dokumentów. Terminy rekrutacji mogą różnić się w zależności od regionu kraju. Najczęściej rekrutacja odbywa się w marcu. Jednak, aby poznać dokładne terminy należy sprawdzić strony organów prowadzących. Dokumenty zazwyczaj składa się elektronicznie. Rekrutację prowadzi komisja, którą powołuje dyrektor przedszkola lub szkoły, w której funkcjonują oddziały przedszkolne.

W celu skutecznego przyjęcia dziecka do jednostki - rodzice powinni złożyć wskazane w regulaminie rekrutacji dokumenty, z reguły są to:

• wniosek o przyjęcie do przedszkola (znajduje się na stronie danego organu prowadzącego lub w elektronicznym systemie rekrutacyjnym);
• zaświadczenia z zakładu pracy o zatrudnieniu i nieznajdowaniu się w okresie wypowiedzenia;
• pierwszą stronę zeznania podatkowego, poświadczającą, odprowadzanie podatków w danej mieście (nie wszędzie wymagana);
• oświadczenie o wielodzietności rodziny;
• oświadczenie o samotnym wychowywaniu dziecka;
• orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego;
• dokument poświadczający, że dziecko wychowuje się w rodzinie zastępczej.

Zasady rekrutacji dzieci do niepublicznych przedszkoli są związane z otrzymywaniem z budżetu gminy zwiększonej lub niższej dotacji, zapewniającej stałe źródło finansowania. Stąd wynika konieczność wprowadzenia regulacji, które dotyczą przedszkoli publicznych. Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych niepubliczne przedszkole niebędące przedszkolem specjalnym może otrzymać z budżetu gminy dotację w zwiększonej wysokości, jeżeli spełni określone w tym przepisie warunki, do których należą zasady przyjmowania do publicznych przedszkoli określone w rozdziale 6 cyt. wyżej ustawy Prawo oświatowe i przytoczonych przepisów. W związku z powyższym harmonogram rekrutacji powinien być dostosowany do rekrutacji prowadzonych w przedszkolach samorządowych.

Przedszkola, pozyskujące zmniejszoną dotację także powinny określić w statucie zasady rekrutacji, które mogą być analogiczne jak w przedszkolach publicznych, jednak nie ma takiego wymogu. Stąd z reguły przyjęcie dziecka do przedszkola niepublicznego następuje na podstawie umowy cywilnoprawnej, zawartej pomiędzy rodzicami a organem prowadzącym daną jednostkę. Warto podkreślić, iż przedszkole niepubliczne jest zobowiązane do objęcia kształceniem specjalnym dzieci posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.

Zgodnie z art. 31 ust. 1 UPO wychowanie przedszkolne obejmuje dzieci od początku roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 3 lata, do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat. Jednocześnie w szczególnie uzasadnionych przypadkach wychowaniem przedszkolnym może także zostać objęte dziecko, które ukończyło 2,5 roku życia (art. 14 ust. 1b UPO). Istnieje więc możliwość, za zgodą dyrektora, przyjmowanie w procesie rekrutacji dzieci, które na dzień 1 września ukończyły 2,5 roku. Oczywiście pod warunkiem, że pozostają wolne miejsca. W związku z użytym przez ustawodawcę terminem: szczególny przypadek, trzeba podkreślić, że powyższe może dotyczyć trudnej sytuacji rodzinnej dziecka czy zdarzenia losowego w jego rodzinie. Wpływ może mieć na to również fakt uczęszczania do przedszkola rodzeństwa dziecka. W tym przypadku rodzice muszą samodzielnie przygotować wniosek o przyjęcie do przedszkola 2,5 latka, dołączając odpowiednie uzasadnienie.

Przy przyjmowaniu do przedszkola dziecka 2,5 letniego istotny jest poziom rozwoju i jego samodzielności umożliwiający funkcjonowanie w grupie (kompetencje społeczne, ale również zazwyczaj konieczność tzw. odpieluchowania dziecka).

Jeśli dziecko nie dostanie się do wybranej przez rodziców placówki/placówek, rodzic może odwołać się od decyzji komisji rekrutacyjnej. Czas na to działanie to 3 dni (art. 158 ust. 3 UPO). Odwołanie trzeba złożyć do komisji rekrutacyjnej. Rodzic może również złożyć wniosek do innych przedszkoli i wziąć udział w rekrutacji uzupełniającej.

Przedszkole i żłobek to dwie różne formy sprawowania opieki nad dziećmi, których organizację i funkcjonowanie regulują odrębne przepisy prawa. Aktualnie obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości prowadzenia oddziału żłobkowego w przedszkolu. Przedszkole jest jednostką oświatową i działalność swoją prowadzi m.in. na podstawie przepisów ustawy Prawo oświatowe. Nie ma przeszkód prawnych, aby zarejestrować dwa rodzaje placówek w jednym miejscu. Taka możliwość wynika z art. 9b ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi do lat 3. Przepis wskazuje na to, że formy opieki nad dziećmi w wieku do lat 3, w tym żłobki, mogą mieścić się w jednym budynku z przedszkolami w rozumieniu ustawy Prawo oświatowe, także w przypadku, gdy znajdują się w jednej strefie pożarowej, bez względu na kategorię zagrożenia ludzi, do której jest zaliczona dana strefa. Należy jednak mieć na uwadze, że takie rozwiązanie zawarte jest w ustawie o opiece nad dziećmi do lat 3, a nie znajduje odniesienia w przepisach z zakresu ustawy Prawo oświatowe.

Budynek mieszczący żłobek i przedszkole powinny spełniać wspólne dla tych jednostek wymogi przeciwpożarowe. Dla żłobków zostały one określone w rozporządzeniu MPiPS z dnia 10 lipca 2014 r. w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych, jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzony żłobek lub klub dziecięcy. Obowiązkowi spełnienia tych wymagań określony został także w art. 6a ustawy Prawo oświatowe oraz ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej - podlegają również przedszkola, objęte także przepisami rozporządzenia MI z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. W myśl § 209 ust. 2 ww. rozporządzenia budynki oraz części budynków, stanowiące odrębne strefy pożarowe określane jako ZL. Należy zauważyć, że przedszkola i żłobki zostały zaliczone do kategorii ZL II. W związku z powyższym muszą spełniać jednakowe wymogi przeciwpożarowe.

Rozporządzenie w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych, jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzony żłobek lub klub dziecięcy dopuszcza możliwość prowadzenia żłobka w lokalu znajdującym się w budynku lub jego części, które nie spełniają wymagań przeciwpożarowych dla kategorii ZL II, jeżeli lokal:

• jest przeznaczony dla nie więcej niż 25 dzieci,
• znajduje się na pierwszej kondygnacji nadziemnej budynku i stanowi zwarty zespół przylegających do siebie i powiązanych funkcjonalnie pomieszczeń przeznaczonych na prowadzenie żłobka lub klubu dziecięcego,
• znajduje się w strefie pożarowej, w której elementy budynku nie rozprzestrzeniają ognia; wymaganie to nie dotyczy kondygnacji zlokalizowanych powyżej drugiej kondygnacji nadziemnej,
• posiada co najmniej dwa wyjścia na zewnątrz, przy czym jednym z nich są drzwi wyjściowe z lokalu, a drugim – inne drzwi lub okno umożliwiające wyjście w bezpieczny sposób osób wykonujących pracę w żłobku lub klubie dziecięcym z dziećmi bezpośrednio w bezpieczne miejsce na zewnątrz budynku,
• został wyposażony w gaśnicę o skuteczności gaśniczej co najmniej 21A, zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, niezależnie od gaśnic zastosowanych w strefie pożarowej, w której znajduje się lokal.

W myśl § 2 rozporządzenia w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych, jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzony żłobek lub klub dziecięcy lokal, w którym ma być prowadzony żłobek lub klub dziecięcy, oraz jego wyposażenie muszą spełniać określone warunki, nie są wymagane w przypadku przedszkoli, np. dotyczące powierzchni czy wysokości pomieszczeń. Jednak należy zauważyć, że są one analogiczne do wymogów zawartych w rozporządzeniu MEN z dnia 28 sierpnia 2017 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania. Reasumując są to wymagania obowiązujące w innych formach wychowania przedszkolnego.