Aktualny
Zobacz inne wersje:

Termin wypłaty średniej urlopowej z godzin ponadwymiarowych

Agnieszka Rumik-Smolarz

Autor: Agnieszka Rumik-Smolarz

Data aktualizacji dokumentu: 24 kwietnia 2025
Termin wypłaty średniej urlopowej z godzin ponadwymiarowych

Termin wypłaty średniej urlopowej z godzin ponadwymiarowych to jedno z kluczowych zagadnień, z jakim muszą zmierzyć się dyrektorzy i działy kadrowe w przedszkolach publicznych. Nauczyciele często realizują dodatkowe godziny ponadwymiarowe oraz doraźne zastępstwa, które – zgodnie z przepisami – powinny być właściwie rozliczane także w okresie urlopu wypoczynkowego. W tym artykule przedstawiamy, jak obliczać i kiedy wypłacać średnią urlopową za godziny ponadwymiarowe, z uwzględnieniem aktualnych przepisów Karty Nauczyciela i rozporządzeń wykonawczych.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

  • Kiedy należy wypłacić średnią urlopową za godziny ponadwymiarowe.
  • Jak obliczyć średnią z godzin ponadwymiarowych do wynagrodzenia urlopowego.
  • Które składniki wliczają się do pensji urlopowej nauczyciela przedszkola.
  • Jakie są błędy najczęściej popełniane przy rozliczaniu urlopów.

Składniki wynagrodzenia urlopowego nauczyciela przedszkola

Wynagrodzenie urlopowe nauczyciela przedszkola obejmuje zarówno składniki stałe, jak i zmienne – zgodnie z rozporządzeniem MEN z 26 czerwca 2001 r. (§ 1). Należy uwzględnić m.in.:

  • wynagrodzenie zasadnicze,
  • dodatki (motywacyjny, funkcyjny, za wysługę lat, za warunki pracy),
  • wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i doraźne zastępstwa,
  • jednorazowy dodatek uzupełniający.

Co nie wchodzi do wynagrodzenia za urlop nauczyciela?

Zgodnie z przepisami, do średniej urlopowej nauczyciela przedszkola nie wlicza się:

  • wynagrodzenia za czas gotowości do pracy,
  • przestoju niezawinionego przez pracownika,
  • urlopu wypoczynkowego (jako składnika wcześniejszego wynagrodzenia),
  • niezdolności do pracy (choroba, izolacja sanitarna).

Składniki wynagrodzenia - uwzględniane vs nieuwzględniane

Składnik wynagrodzenia

Uwzględniany

Nieuwzględniany

Wynagrodzenie zasadnicze

 

Dodatek za wysługę lat

 

Dodatek motywacyjny

 

Dodatek funkcyjny

 

Dodatek za warunki pracy

 

Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe

 

Wynagrodzenie za godziny doraźnych zastępstw

 

Dodatkowe wynagrodzenie za pracę w porze nocnej

 

Wynagrodzenie za pracę w dniu wolnym

 

Wynagrodzenie za pracę w święto

 

Jednorazowy dodatek uzupełniający

 

Wynagrodzenie za czas gotowości do pracy

 

Wynagrodzenie za czas niezawinionego przestoju

 

Wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego

 

Wynagrodzenie za czas innej usprawiedliwionej nieobecności

 

Wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek choroby

 

Jak liczyć wynagrodzenie urlopowe z godzin ponadwymiarowych?

Średnią urlopową za godziny ponadwymiarowe nauczyciela oblicza się na podstawie przeciętnej liczby godzin z miesięcy poprzedzających miesiąc urlopu (do 12 miesięcy). Następnie mnoży się tę wartość przez stawki godzinowe obowiązujące w miesiącu urlopu.

Termin wypłaty średniej urlopowej – jak to wygląda w praktyce?

Urlop obejmuje cały miesiąc:

Wynagrodzenie urlopowe (łącznie ze średnią urlopową za godziny ponadwymiarowe) powinno być wypłacone z góry – w pierwszym dniu miesiąca (art. 39 ust. 3 KN).

Urlop obejmuje część miesiąca:

  • Stałe składniki wypłaca się z góry (zasadnicze wynagrodzenie i dodatki),
  • Zmienna część – czyli wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe – rozliczana jest oddzielnie po zakończeniu miesiąca, zgodnie z rzeczywistą liczbą dni urlopowych.

Najczęstsze błędy przy rozliczaniu średniej urlopowej z godzin ponadwymiarowych

Najczęstsze pomyłki popełniane przy naliczaniu wynagrodzenia urlopowego:

  • Niepełne uwzględnienie składników wynagrodzenia:
    • Pominięcie dodatków motywacyjnych, funkcyjnych lub za warunki pracy.
    • Niewliczenie godzin ponadwymiarowych lub doraźnych zastępstw do wynagrodzenia urlopowego, mimo że są wymagane przepisami.
  • Błędne obliczenia średnich miesięcznych godzin:
    • Używanie niewłaściwego okresu referencyjnego, np. uwzględnienie zbyt krótkiego okresu czasu lub pominięcie niektórych miesięcy.
    • Nieprawidłowe zaokrąglanie średniej liczby godzin.
  • Niewłaściwa stawka godzinowa:
    • Zastosowanie stawki z innego miesiąca niż miesiąc, w którym przypada urlop.
    • Nieuwzględnienie zmiany stawki wynagrodzenia zasadniczego w trakcie roku szkolnego.
  • Nieodpowiednie dokumentowanie i archiwizowanie danych:
    • Brak pełnej dokumentacji, która uzasadnia wysokość naliczonego wynagrodzenia.
    • Pominięcie konieczności zarchiwizowania danych, co może skutkować problemami podczas audytów lub reklamacji.
  • Nieprzestrzeganie terminów wypłat:
    • Opóźnienia w wypłacie wynagrodzenia urlopowego, które powinno być przekazywane w określonych terminach.
    • Niewłaściwe rozłożenie wypłat w przypadku urlopów obejmujących część miesiąca.
  • Brak aktualizacji procedur i wiedzy:
    • Korzystanie z nieaktualnych przepisów lub regulaminów wynagradzania.
    • Niedostosowanie się do nowych rozporządzeń, co skutkuje błędnym naliczaniem wynagrodzeń.

Uniknięcie tych pomyłek wymaga ścisłego przestrzegania przepisów, staranności w prowadzeniu dokumentacji oraz regularnej aktualizacji wiedzy kadrowej i płacowej.

Wynagrodzenie urlopowe w przedszkolach publicznych i niepublicznych

W przedszkolach publicznych obowiązują przepisy Karty Nauczyciela oraz rozporządzenia MEN.

W przedszkolach niepublicznych zasady ustala umowa o pracę lub wewnętrzny regulamin – w oparciu o Kodeks pracy, a nie Kartę Nauczyciela.

Podsumowanie – jak prawidłowo wypłacać wynagrodzenie za urlop nauczyciela z uwzględnieniem godzin ponadwymiarowych?

✅ Uwzględnij średnią z rzeczywistego okresu zatrudnienia.
✅ Oblicz stawkę godzinową zgodnie z aktualnym miesiącem.
✅ Rozdziel składniki stałe i zmienne w przypadku częściowego urlopu.
✅ Wypłacaj wynagrodzenie zgodnie z terminami wskazanymi w przepisach.
✅ Zadbaj o dokumentację i przejrzystość rozliczeń.

Podstawa prawna: 
  • Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2024 r. poz. 986) – art. 39 ust. 3, ust. 4.
  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 26 czerwca 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1455) – § 1§ 4.
Agnieszka Rumik-Smolarz

Autor: Agnieszka Rumik-Smolarz

Prawnik, specjalistka z zakresu prawa pracy, ekspert Portalu Oświatowego.
Numer 141 - Maj 2025 r.
Dodano: 18.04.2025

Numer 141 - Maj 2025 r.

Pokaż listę wydań

Testuj bezpłatnie Portal przedszkolny przez 48 godzin