Aktualny

Napoje i środki czystości w przedszkolu – co jest obowiązkiem, a co dobrą wolą

Data aktualizacji dokumentu: 18 czerwca 2025
Napoje i środki czystości w przedszkolu. Na zdjęciu: pani pije wodę

W placówkach oświatowych, takich jak przedszkola i szkoły, często pojawiają się pytania o obowiązki dyrektora jako pracodawcy w zakresie zapewnienia napojów i środków czystości pracownikom. Czy trzeba codziennie serwować herbatę? Czy nauczycielowi należy się kawa? Czy przedszkolny palacz c.o. powinien dostawać mleko? Obowiązki te wynikają z przepisów prawa pracy, które jasno określają, co jest konieczne ze względu na stan bezpieczeństwa i higieny pracy oraz potrzeby fizjologiczne pracowników. Obowiązkiem dyrektora jest zadbanie zarówno o pracowników szkoły i przedszkola, jak i o warunki wpływające pośrednio na bezpieczeństwo dzieci i ich komfort w codziennym środowisku edukacyjnym.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

  • Jakie napoje i środki czystości muszą być zapewnione nauczycielom i pracownikom przedszkolnym.
  • Kiedy należy zapewnić ciepłe napoje w ramach przepisów BHP.
  • Dlaczego herbata i mleko nie są świadczeniami obowiązkowymi.
  • Kiedy warunki pracy wymagają napojów profilaktycznych.
  • Jakie obowiązki dyrektor ma wobec stanu higienicznego i komfortu pracowników szkoły.
  • Jak zapewnienia bezpieczeństwa kadry wpływają na zdrowie i życie wszystkich w placówce.
  • Co wynika z przepisów prawa pracy i rozporządzeń wykonawczych.

Woda i napoje – obowiązek wynikający z przepisów

Dyrektor jako pracodawca ma obowiązek zapewnić wszystkim pracownikom – zarówno nauczycielom, jak i pracownikom niepedagogicznym – dostęp do wody zdatnej do picia oraz, w określonych przypadkach, do innych napojów (np. ciepłych lub specjalistycznych).

Obowiązek ten wynika z art. 232 Kodeksu pracy oraz § 112 rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów BHP. Ilość, rodzaj i temperatura napojów muszą być dostosowane do warunków pracy i potrzeb fizjologicznych.

Kiedy trzeba podawać więcej niż wodę?

Obowiązek zapewnienia innych niż woda napojów powstaje w przypadku pracy w warunkach szczególnie uciążliwych. Przykładowo:

  • praca na zewnątrz przy temperaturze poniżej 10°C lub powyżej 25°C,
  • praca w mikroklimacie zimnym lub gorącym (WCI > 1000 lub WBGT > 25°C),
  • wydatek energetyczny przekraczający 1000 kcal (kobiety) lub 1500 kcal (mężczyźni),
  • temperatura w miejscu pracy przekraczająca 28°C z przyczyn atmosferycznych.

W przedszkolu dotyczy to np. pracowników porządkowych, kuchni lub nauczycieli prowadzących zajęcia na placu zabaw w upalne lub zimowe dni. Zapewnienie im ciepłych napojów wspiera ich efektywność i chroni zdrowie i życie.

Czy trzeba kupować kawę i herbatę dla każdego?

Nie. Przepisy nie przewidują obowiązku zaopatrywania nauczycieli ani innych pracowników w kawę, herbatę, mleko czy soki – chyba że wynika to z regulaminu pracy lub utrwalonego zwyczaju.

Jeśli w przedszkolu przyjęło się, że nauczycielom i pracownikom przedszkolnym udostępniana jest herbata, należy taką praktykę uwzględnić w przepisach wewnętrznych. W przeciwnym razie nie jest to obowiązkiem pracodawcy.

Środki higieniczne – podstawy i rozszerzenia

Obowiązkiem pracodawcy – czyli dyrektora przedszkola lub szkoły – jest również zapewnienie pracownikom odpowiednich warunków higieniczno-sanitarnych. Zalicza się do tego:

  • mydło i środki myjące,
  • ręczniki papierowe lub suszarki,
  • sprawne i czyste urządzenia sanitarne,
  • ewentualnie specjalistyczne środki czystości (np. dla personelu kuchennego czy konserwatorów).

Nie jest jednak wymagane, by każdy pracownik miał przydzieloną określoną ilość tych środków. Wystarczy, że są dostępne w pomieszczeniach higienicznych, np. łazienkach dla pracowników. Takie minimum to podstawa zapewnienia stanu bezpieczeństwa i higieny w całej placówce, co ma również wpływ na bezpieczeństwo dzieci.

Dlaczego te obowiązki są ważne także dla dzieci?

Choć obowiązki te formalnie dotyczą nauczycieli i pracowników szkoły czy przedszkola, mają one realny wpływ również na uczniów. Dobrze zaopatrzone zaplecze higieniczne i możliwość nawodnienia pracowników to nie tylko kwestia komfortu – to również kwestia zapewnienia bezpieczeństwa całej społeczności szkolnej, w tym dzieci.

Pracownik niedostatecznie nawodniony, przegrzany lub wyziębiony nie jest w stanie właściwie zareagować w sytuacji awaryjnej. Dlatego minimalne standardy BHP są ściśle powiązane z troską o zdrowie i życie uczniów oraz jakość edukacji i opieki.

Podsumowanie: Dyrektor przedszkola lub szkoły nie musi spełniać wszystkich oczekiwań pracowników, ale musi realizować to, co nakazują przepisy. Obowiązkiem jest zapewnienie wody zdatnej do picia, odpowiednich napojów w warunkach szczególnych, a także środków higienicznych i urządzeń sanitarnych. To obowiązki wynikające z przepisów BHP, których celem jest nie tylko ochrona zdrowia pracowników, ale też zapewnienia bezpieczeństwa dzieci w codziennym funkcjonowaniu placówki. Działania w tym zakresie powinny być świadome, systemowe i oparte o aktualny stan prawny – bo bezpieczeństwo zaczyna się od podstaw.

Numer 144 Lipiec/Sierpień 2025 r.
Dodano: 18.07.2025

Numer 144 Lipiec/Sierpień 2025 r.

Pokaż listę wydań

Testuj bezpłatnie Portal przedszkolny przez 48 godzin