Artykuły

• Pomoc nauczyciela w przedszkolu – kwalifikacje, jak zatrudnić

  Dobrze prowadzona rekrutacja „pomocy nauczyciela” zaczyna się od zrozumienia, czym to stanowisko jest — i czym nie jest. Choć nazwa bywa myląca, pomoc nauczyciela nie jest nauczycielem w rozumieniu Karty Nauczyciela. To pracownik niepedagogiczny, którego kwalifikacje, tryb zatrudnienia i zakres zadań wynikają z innych przepisów oraz z regulaminów pracodawcy. W artykule porządkujemy wymagania formalne, pokazujemy, kiedy zatrudnienie jest obowiązkowe, a kiedy fakultatywne oraz jak dobrać rodzaj umowy do sytuacji (np. powiązania z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego), by działać legalnie i bezpiecznie organizacyjnie. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Jaki jest status prawny pomocy nauczyciela i dlaczego nie stosuje się do niej Karty Nauczyciela. Jakie kwalifikacje są wymagane w przedszkolu samorządowym oraz jak ustala je pracodawca w przedszkolu niesamorządowym. Kiedy zatrudnienie pomocy nauczyciela jest obowiązkowe, a kiedy fakultatywne – w zależności od typu przedszkola i orzeczenia. Jak dobrać rodzaj umowy: na czas określony (powiązany z okresem realizacji orzeczenia) czy na czas nieokreślony. Jak legalnie zastosować wyjątek od limitu „33+3” (obiektywne przyczyny w umowie i zawiadomienie PIP).

• Proporcjonalny urlop nauczyciela w przedszkolu niepublicznym po zakończeniu pracy w placówce publicznej

  Nowy rok szkolny, nowy pracodawca i… stare dylematy kadrowe. Gdy nauczyciel kończy pracę w jednostce publicznej i od września przechodzi do przedszkola niepublicznego, wyliczenie urlopu potrafi zamienić się w łamigłówkę: różne reżimy prawne, proporcje, etaty cząstkowe, zaokrąglenia. Ten artykuł przeprowadzi Cię krok po kroku przez najczęstsze pułapki i pokaże, jak bezpiecznie ustalić wymiar urlopu do końca roku — tak, by rozliczenia przeszły każdą kontrolę i nie generowały niepotrzebnych kosztów. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Jak rozliczać urlop z Karty Nauczyciela i z Kodeksu pracy po zmianie pracodawcy w tym samym roku. Jaki roczny wymiar urlopu przysługuje z KP (20 lub 26 dni) oraz jak liczyć staż urlopowy, w tym okresy nauki. Jak obliczyć proporcję przy rozpoczęciu pracy 1 września (4/12 roku) i jakie daje to wyniki. Jak prawidłowo liczyć urlop przy niepełnym etacie, uwzględniając proporcję do etatu oraz udzielanie urlopu w godzinach. Jak stosować zaokrąglanie niepełnych dni „w górę” i pilnować, aby łączny wymiar urlopu w roku nie przekroczył 20/26 dni.

• Protokół ze spotkania a uwagi rodzica — jak zareagować bezpiecznie i sensownie

  Kiedy po spotkaniu z rodzicami do sekretariatu trafia e-mail z zarzutem „subiektywnego tonu” protokołu i dopisanymi po fakcie uwagami, łatwo o chaos: czy poprawiać dokument, dopinać aneks, a może szczegółowo odpowiadać na każdą uwagę? I czy sama odpowiedź mailowa rodzica oznacza, że został skutecznie zapoznany z protokołem? Przepisy oświatowe nie nakazują w ogóle protokołowania rozmów z rodzicami, więc to statut i wewnętrzne procedury wyznaczają reguły gry. W tym tekście porządkujemy temat: pokazujemy, jak bezpiecznie i elegancko przyjąć uwagi (bez „przepisywania historii”), kiedy ograniczyć się do aneksu, jak rozdzielić sprostowania faktów od opinii, a także jak dokumentować obieg korespondencji zgodnie z RODO. Dostaniesz też krótkie wzory pism i zestaw dobrych praktyk, by zamknąć sprawę spokojnie i zgodnie z prawem. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Czy protokołowanie spotkań z rodzicami jest obowiązkowe i co mogą regulować statut oraz procedury wewnętrzne. Jak reagować na uwagi rodzica: pozostawić protokół w wersji pierwotnej i dołączyć aneks z uwagami. Jak rozróżniać sprostowania faktów od opinii oraz w jaki sposób je ujmować w dokumentacji. Czy odpowiedź e-mailowa rodzica stanowi skuteczne potwierdzenie zapoznania się z protokołem i jak to odnotować. Jak bezpiecznie odpowiedzieć na zarzut „subiektywności” protokołu językiem faktów. Jak dokumentować i archiwizować korespondencję z rodzicami zgodnie z RODO. Jaką procedurę krok po kroku zastosować: potwierdzenie wpływu, ocena zasadności, stanowisko szkoły. Jakie wzory pism i zapisy do procedur warto wdrożyć (termin na uwagi, szablon protokołu, obieg e-korespondencji).

• Chore dziecko wraca do przedszkola: co może dyrektor, a czego nie ma prawa żądać?

  Wyobraź sobie sytuację: po dwóch tygodniach nieobecności spowodowanej leczeniem grzybicy dziecko wraca do grupy, a zmiany skórne nadal wyglądają na aktywne. Personel martwi się o bezpieczeństwo reszty dzieci. Czy można zażądać od rodzica „zaświadczenia o zdrowiu”? Czy odmówić przyjęcia dziecka na salę? Ten tekst porządkuje zasady: co wolno, czego nie wolno oraz jak przygotować przedszkole organizacyjnie, aby działać pewnie i zgodnie z prawem. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Czy przedszkole może żądać od rodzica zaświadczenia lekarskiego „zdolny do przedszkola”. Jak dyrektor i nauczyciele mogą postąpić, gdy dziecko wraca z widocznymi zmianami skórnymi. Jakie zapisy w statucie i procedurach BHP ułatwiają odmowę przyjęcia chorego dziecka. Jak prowadzić rozmowę z rodzicem i kiedy wystarczy jego pisemne oświadczenie o stanie dziecka. Jak zorganizować higienę i ograniczyć ryzyko w grupie (mycie rąk, ręczniki papierowe/suszarki, dezynfekcja). Jak bezpiecznie przetwarzać dane o zdrowiu dziecka zgodnie z RODO. Kiedy warto konsultować sytuację z Państwową Inspekcją Sanitarną i jak ją udokumentować.

• Gdy dorosły krzywdzi słowem dziecko na terenie przedszkola — obowiązki dyrektora

  Gdy na terenie przedszkola dorosły kieruje groźby lub obelgi do dziecka, to nie „spór między rodzicami”, lecz incydent z obszaru bezpieczeństwa małoletnich. Dyrektor ma obowiązek natychmiast zareagować: przerwać zdarzenie, zabezpieczyć dziecko, zebrać i udokumentować fakty, porozmawiać ze świadkami i stronami, a w razie potrzeby uruchomić pomoc psychologiczno-pedagogiczną, procedurę „Niebieska Karta” lub zawiadomić organy ścigania. W tekście pokazujemy, jak to zrobić krok po kroku, jak odpowiedzieć rodzicowi zgłaszającemu incydent oraz jak wzmocnić standardy ochrony małoletnich, by podobnym sytuacjom zapobiegać. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Jak odróżnić konflikt między dorosłymi od incydentu z obszaru bezpieczeństwa małoletnich. Jakie obowiązki i podstawy prawne ciążą na dyrektorze w takich sytuacjach. Jak przeprowadzić natychmiastową interwencję: przerwanie zdarzenia, zabezpieczenie dziecka, wezwanie wsparcia. Jak zebrać i udokumentować fakty: monitoring, notatki służbowe, oświadczenia świadków. Kiedy i jak uruchomić pomoc psychologiczno-pedagogiczną, „Niebieską Kartę” lub zawiadomić organy ścigania. Jak odpowiedzieć rodzicowi zgłaszającemu incydent (praktyczny szablon odpowiedzi). Jak wzmocnić standardy ochrony małoletnich w placówce, by zapobiegać powtórzeniom.

• Ręczniki papierowe zamiast materiałowych – dlaczego musisz się do tego stosować?

  W wielu przedszkolach nadal wiszą imienne, bawełniane ręczniki. Od 11 lipca 2024 r. to rozwiązanie jest niezgodne z przepisami BHP: nowelizacja rozporządzenia wyraźnie wskazała, że w toaletach dla dzieci muszą znajdować się ręczniki papierowe lub suszarki do rąk, a także mydło i papier toaletowy. Tekst poniżej pokazuje, kogo dotyczy zmiana (także przedszkoli publicznych i niepublicznych), co dokładnie trzeba zapewnić, jakie błędy grożą podczas kontroli, oraz jak w praktyce przejść z ręczników materiałowych na rozwiązania jednorazowe lub elektryczne. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Od kiedy obowiązuje wymóg i co musi być w toaletach — czy ręczniki materiałowe są jeszcze dopuszczalne. Czy te zasady dotyczą wszystkich przedszkoli, także niepublicznych. Jakie jest minimum wyposażenia sanitarnego (mydło, ręczniki papierowe/suszarki, papier toaletowy). Jak przeprowadzić audyt łazienek i jak wybrać między podajnikami papieru a suszarkami. Czy trzeba zaktualizować statut/procedury BHP i przeszkolić personel. Kto odpowiada za wdrożenie zmian i stałą dostępność materiałów — jakie ma obowiązki dyrektor.

• Sala terapeutyczna poza siedzibą przedszkola – jak zrobić to legalnie i bezpiecznie

  Chcesz prowadzić terapię lub zajęcia specjalistyczne w miejscu innym niż budynek przedszkola niepublicznego? To możliwe — pod warunkiem, że zaplanujesz specjalistyczny punkt pracy z dziećmi zgodnie z prawem i realnie „pod” indywidualne potrzeby wychowanków. Poniżej wyjaśniamy, kiedy dodatkowa lokalizacja jest dopuszczalna, jak ją zgłosić do ewidencji i o czym pamiętać organizacyjnie (w tym o dowozie), aby rozwiązanie było bezpieczne, skuteczne i oparte na potrzebach dzieci. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Kiedy można prowadzić terapię poza siedzibą i czy lokalizacja musi być w tej samej JST, Jak i kiedy zgłosić nowy adres do ewidencji (przed startem zajęć), Jakie minimalne wymagania musi spełniać specjalistyczny gabinet/sala, Kto odpowiada za dowóz dzieci i dlaczego nauczyciel nie powinien być kierowcą, Jak bezpiecznie zorganizować transport oraz jakie warunki musi spełniać pojazd.

• Dziecko z cukrzycą w szkole i przedszkolu: co nauczyciel musi, a co może?

  Coraz więcej dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym korzysta z nowoczesnych terapii cukrzycy: pomp insulinowych, systemów ciągłego monitorowania glikemii (CGM) oraz skanerów typu Libre. To dobra wiadomość — ale i wyzwanie organizacyjne dla każdej placówki oświatowej.  Ten artykuł pokazuje, jak bezpiecznie zorganizować opiekę nad uczniem z cukrzycą: co wynika z prawa, jaki jest zakres obowiązków nauczyciela, jakie dokumenty i procedury warto wprowadzić oraz jak przygotować zespół na sytuacje codzienne i nagłe. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Jak zorganizować bezpieczną opiekę nad dzieckiem z cukrzycą typu 1 w przedszkolu lub szkole. Jakie obowiązki i możliwości ma nauczyciel przy pomiarach poziomu cukru i obsłudze pompy insulinowej. Co powinno znaleźć się w statucie i procedurach dotyczących opieki nad dzieckiem przewlekle chorym. Jak przygotować i prowadzić indywidualny plan opieki diabetologicznej w placówce oświatowej. Jak współpracować z rodzicami i organizować posiłki oraz aktywność fizyczną dla dzieci z cukrzycą. Jak reagować w sytuacjach nagłych — od rozpoznania objawów po wezwanie pomocy.

• Jak rozdzielać wpisy między dziennik innych zajęć a dziennik czynności specjalisty

  Logopeda, psycholog i pedagog specjalny w przedszkolu realizują dziś wiele form wsparcia — od diagnozy i konsultacji po zajęcia terapeutyczne. Powraca więc pytanie: jakie dzienniki prowadzić i co w nich wpisywać, by dokumentacja była kompletna i bezpieczna na kontrolę? Porządkujemy zasady: specjalista prowadzi dwa odrębne dzienniki — dziennik czynności (diagnozy, konsultacje, obserwacje, praca zespołów, działania środowiskowe) oraz dziennik zajęć, jeśli realizuje zajęcia terapeutyczne/rewalidacyjne indywidualne lub grupowe. Podpowiadamy też, jak rozgraniczać wpisy, powiązać je z planem wsparcia i uniknąć duplikacji danych. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Jakie dwa dzienniki prowadzą logopeda, psycholog i pedagog specjalny oraz w jakim celu. Co wpisywać do dziennika innych zajęć (skład, program, terminy, przebieg, obecność, wnioski). Co wpisywać do dziennika czynności specjalisty (plan, konsultacje, obserwacje, współpraca, przygotowanie materiałów). Jak prawidłowo rozdzielać wpisy między dzienniki i unikać duplikowania treści. Jak powiązać dokumentację z planem wsparcia/IPET i dbać o zgodność z RODO.

• Dokumentowanie grupowych zajęć rewalidacyjnych w przedszkolu – dziennik zajęć

  Organizacja zajęć rewalidacyjnych w przedszkolu powinna być zawsze dostosowana do potrzeb dzieci i zaleceń wynikających z orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego. Przepisy prawa oświatowego nie zakazują prowadzenia takich zajęć w grupie – pod warunkiem, że ta forma odpowiada na rzeczywiste potrzeby wychowanków. Kluczowe znaczenie ma jednak prawidłowe dokumentowanie ich przebiegu. Zajęcia rewalidacyjne należy wpisywać do dziennika innych zajęć, a w przypadku zajęć grupowych prowadzić jeden wspólny dziennik dla całej grupy. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Jakie są zasady organizowania grupowych zajęć rewalidacyjnych w przedszkolu. Na jakie przepisy prawne powołać się przy dokumentowaniu tych zajęć. Jak należy prowadzić dziennik innych zajęć w przypadku zajęć rewalidacyjnych. Co dokładnie wpisuje się do dziennika – od danych dzieci po program pracy grupy. Kiedy należy prowadzić indywidualny program pracy z dzieckiem, a kiedy program pracy grupy. Jakie informacje muszą znaleźć się przy każdym wpisie w dzienniku (daty, tematy, obecność). Kto odpowiada za potwierdzanie przeprowadzonych zajęć i jak to dokumentować.

• W dzienniku zajęć przedszkola nie zamieszcza się informacji o orzeczeniach

  Potknięcie w dzienniku potrafi zamienić rutynową kontrolę w długi protokół i zgłoszenie naruszenia danych. Ten tekst pomoże Ci temu zapobiec. W prosty sposób pokazujemy, czego nie wolno wpisywać do dziennika zajęć przedszkola (np. informacji o orzeczeniach i opiniach), co należy w nim odnotowywać, a co – zgodnie z przepisami i RODO – prowadzić wyłącznie w teczce dziecka lub w dziennikach zajęć specjalistycznych. Dzięki temu ujednolicisz praktykę w całej placówce, odciążysz nauczycieli i zyskasz spokój podczas wizyt nadzoru. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Czy wolno zamieszczać w dzienniku informacje o orzeczeniach i opiniach z poradni. Gdzie i jak przechowywać dokumentację związaną z kształceniem specjalnym i pomocą psychologiczno-pedagogiczną. Jakie wpisy są prawidłowe w dzienniku przedszkolnym. Czy dla punktów przedszkolnych obowiązują inne zasady. Czy przedszkola niepubliczne mają odmienny zakres wymagań dotyczących dzienników.

• Jeden nauczyciel wspomagający w zróżnicowanej grupie?

  W wielu przedszkolach ogólnodostępnych pojawia się praktyczny dylemat: czy jeden nauczyciel współorganizujący kształcenie (potocznie „wspomagający”/pedagog specjalny) może wspierać dzieci z różnymi rodzajami niepełnosprawności w jednej grupie – i czy istnieją sztywne limity liczby takich dzieci? Poniżej znajdziesz uporządkowane wyjaśnienia: co rzeczywiście regulują przepisy, kiedy można łączyć różne niepełnosprawności, kiedy rozważyć dodatkowe wsparcie kadrowe oraz jak to poprawnie ująć w arkuszu organizacyjnym i dokumentacji ucznia. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Kim jest nauczyciel współorganizujący kształcenie w przedszkolu i jakie ma zadania (IPET, dostosowania, współpraca). Jakie obowiązują limity: brak „sztywnego” limitu w grupie ogólnodostępnej, w integracyjnych co do zasady do 5 dzieci z możliwością zwiększenia o 2, w specjalnych – niższe liczebności. Czy można łączyć różne niepełnosprawności w jednej grupie przy jednym pedagogu i kiedy warto wnioskować o dodatkowe godziny lub etat. Jak uporządkować organizację i dokumentację: IPET, arkusz organizacyjny, harmonogram obecności pedagoga, regularne przeglądy zespołu. Dlaczego „wagi” finansowe nie gwarantują pełnego etatu i jak rozmawiać z organem prowadzącym oraz rodzicami o modelu wsparcia.

• Czy nauczyciel specjalista może sam wybrać dziennik zajęć

  Dokumentowanie pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej w przedszkolu to obowiązek każdego nauczyciela – również specjalistów, takich jak pedagog, psycholog, logopeda czy terapeuta pedagogiczny. Choć przepisy prawa oświatowego jasno określają, jakie informacje muszą znaleźć się w dziennikach zajęć, to nie wskazują ich wzoru ani formy. Oznacza to, że nauczyciel specjalista może samodzielnie wybrać dziennik, o ile pozwala on na rzetelne odnotowanie wszystkich wymaganych danych. Ostateczną decyzję o dopuszczeniu wybranego dziennika podejmuje jednak dyrektor, który odpowiada za zgodność dokumentacji z przepisami. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Kto odpowiada za wybór i zatwierdzenie dziennika zajęć specjalisty np. dziennika zajęć pedagoga specjalnego. Jakie informacje muszą być wpisywane do dziennika według rozporządzenia MEN. Na czym polega obowiązek dokumentowania pracy przez psychologa, logopedę czy pedagoga. Dlaczego numery i symbole w gotowych dziennikach nie wynikają z przepisów prawa. Jakie są zasady prowadzenia dziennika w punktach i zespołach przedszkolnych. Czym różni się dokumentacja w przedszkolach publicznych i niepublicznych. W jakim zakresie niepubliczne placówki również muszą prowadzić dokumentację przebiegu pracy.