- WSZYSTKIE
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
Spis treści wydania drukowanego
Temat numeru
SIO – grudniowe przygotowania do styczniowych terminów
Grudzień to miesiąc, który w wielu szkołach i przedszkolach kojarzy się przede wszystkim z organizacją wydarzeń, planowaniem budżetu i podsumowaniem pierwszego semestru. Warto jednak pamiętać, że jest to także kluczowy moment na przygotowania do styczniowych obowiązków związanych z Systemem Informacji Oświatowej. To właśnie teraz dyrektor oraz osoby odpowiedzialne za SIO mają ostatnią szansę, by uporządkować dane, sprawdzić ich prawidłowość i upewnić się, że cały zespół zna harmonogram oraz procedury dotyczące wprowadzania, wysyłania i raportowania informacji. Dobre przygotowanie w grudniu minimalizuje ryzyko błędów w styczniu – miesiącu, w którym terminowość i poprawność danych SIO mają szczególne znaczenie. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Dlaczego grudzień jest kluczowy dla przygotowań do styczniowych wysyłek w SIO i jakie działania warto zaplanować, aby uniknąć błędów i opóźnień. Jakie dane należy obowiązkowo przekazać do 10 stycznia, z podziałem na trzy różne okresy sprawozdawcze: cały rok, IV kwartał oraz miesiące wrzesień–grudzień. Jak przygotować skuteczny harmonogram prac SIO w szkole lub przedszkolu, z podziałem obowiązków między księgowość, kadry, bibliotekę i administrację. Na czym polegają walidacje i raporty kontrolne w SIO oraz dlaczego mają bezpośredni wpływ na wysokość subwencji oświatowej. Jak dbać o bezpieczeństwo, uprawnienia i kwestie techniczne, w tym certyfikaty, dostęp do systemu, kopiowanie danych oraz cofanie upoważnień pracownikom.
Artykuły
Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca – jak prawidłowo je obliczyć
W celu obliczenia wynagrodzenia, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości, za przepracowaną część miesiąca, jeżeli pracownik za pozostałą część tego miesiąca otrzymał wynagrodzenie określone w art. 92 Kodeksu pracy, względnie zasiłek chorobowy, miesięczną stawkę wynagrodzenia dzieli się przez 30. Otrzymaną kwotę mnoży przez liczbę dni wskazanych w zaświadczeniu lekarskim o czasowej niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby. Tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Jak obliczyć wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca oraz jak stosować zasadę „dzielenia przez 30”. Jak prawidłowo liczyć wynagrodzenie chorobowe, w tym dni wolne, weekendy i święta uwzględnione na zwolnieniu lekarskim. Jak rozróżnić wynagrodzenie chorobowe od zasiłku ZUS i kto finansuje poszczególne okresy niezdolności do pracy. Jak zastosować algorytm pomniejszania pensji w miesiącu niepełnym u pracownika ze stałą miesięczną stawką wynagrodzenia.Wyjazd na egzamin awansowy: czy to delegacja?
Dyrektorzy przedszkoli coraz częściej spotykają się z pytaniami nauczycieli dotyczącymi zasad usprawiedliwiania nieobecności w dniu egzaminu na stopień nauczyciela dyplomowanego. Szczególnie problematyczne jest to wtedy, gdy nauczyciel musi dojechać do innej miejscowości, a egzamin odbywa się w czasie jego zajęć dydaktycznych. W artykule wyjaśniam, czy w takim przypadku nauczyciel zachowuje prawo do wynagrodzenia, czy ma obowiązek korzystania z urlopu oraz kiedy możliwe jest rozliczenie delegacji. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Czy udział w egzaminie na nauczyciela dyplomowanego może być traktowany jako usprawiedliwiona nieobecność i czy jest ona płatna. Jakie formy zwolnienia z pracy może wykorzystać nauczyciel w dniu egzaminu. Czy egzamin może zostać uznany za zadanie służbowe i tym samym dawać prawo do delegacji. Kiedy wyjazd na egzamin można określić jako realizację obowiązku doskonalenia zawodowego wynikającego z Karty Nauczyciela.Refundacja okularów poza stanowiskami komputerowymi – kiedy i na jakich zasadach?
Czy możesz sfinansować okulary pracownikom, którzy nie siedzą przy komputerze - i jak to rozliczyć? Ten krótki przewodnik wyjaśnia, kiedy refundacja okularów lub szkieł kontaktowych jest obowiązkowa i nieopodatkowana (stanowiska z monitorem, orzeczenie z badań, min. 1/2 etatu przy ekranie), a kiedy możliwa tylko „dobrowolnie” w regulaminie - już z podatkiem. Podpowiadamy też, jak zapisać zasady w przepisach wewnętrznych oraz które stanowiska nie podlegają rozporządzeniu o monitorach. Dzięki temu podejmiesz decyzję zgodną z prawem i budżetem. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Kiedy refundacja okularów jest obowiązkowa. Co dokładnie można refundować i jak to udokumentować. Jak często przysługuje refundacja oraz jak traktować szkła progresywne i filtry „blue light”. Których stanowisk rozporządzenie nie obejmuje. Jak rozliczać podatki i ZUS od kosztów refundacji.Przygotowanie do zawodu nauczyciela rozpoczęte w styczniu 2023 r. – czy jest ważne i na jakich zasadach przebiega?
Wielu nauczycieli rozpoczynających pracę w trakcie roku szkolnego zastanawia się, czy mogą w tym czasie zacząć przygotowanie do zawodu nauczyciela oraz czy będą je realizować według dotychczasowych czy nowych przepisów. Poniższy artykuł przedstawia pełny przebieg ścieżki zawodowej nauczyciela początkującego, który rozpoczął zatrudnienie 2 stycznia 2023 r., w tym zasady trwania przygotowania, okresy wliczane i wyłączane, obowiązki dyrektora i nauczyciela oraz konsekwencje zmian prawnych obowiązujących od 1 września 2025 r. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Czy nauczyciel mógł rozpocząć przygotowanie do zawodu w trakcie roku szkolnego, w tym 2 stycznia 2023 r. Na jakich zasadach nauczyciel kontynuuje przygotowanie rozpoczęte przed 1 września 2025 r. Jak długo trwa przygotowanie do zawodu nauczyciela i jakie okresy są do niego wliczane. Jakie obowiązki i oceny pracy musi zrealizować nauczyciel początkujący w kolejnych latach przygotowania.Czy pracownik może pojechać na wycieczkę z ZFŚS po zakończeniu umowy?
W wielu przedszkolach pojawia się praktyczny problem: czy pracownik, którego umowa kończy się tuż przed rozpoczęciem imprezy turystycznej finansowanej z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, nadal może w niej uczestniczyć i otrzymać dofinansowanie? Sytuacja jest szczególnie istotna w przypadku wycieczek rozpoczynających się przed końcem zatrudnienia, ale trwających już po rozwiązaniu umowy. Poniżej wyjaśniam, jakie prawa ma pracownik i jakie obowiązki ciążą na pracodawcy. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Czy pracownik może korzystać ze świadczeń ZFŚS, gdy wydarzenie trwa już po zakończeniu zatrudnienia. Jakie warunki muszą być spełnione, aby dofinansowanie zostało przyznane zgodnie z prawem. Kiedy regulamin ZFŚS może ograniczyć możliwość udziału w wycieczce. Jakie przepisy określają krąg osób uprawnionych do korzystania ze świadczeń z Funduszu.Pełnomocnictwo w przedszkolu niepublicznym: jakie kompetencje można przekazać, a które są zastrzeżone ustawowo?
W niepublicznych przedszkolach i szkołach prowadzonych przez stowarzyszenia rodziców często dochodzi do sytuacji, w których organ prowadzący udziela pełnomocnictw osobom zarządzającym innymi jednostkami – np. dyrektorowi szkoły – aby reprezentowały go w sprawach dotyczących przedszkola. Budzi to liczne wątpliwości, zwłaszcza gdy dyrektor przedszkola nadal odpowiada za kierowanie placówką i nadzór pedagogiczny. Artykuł wyjaśnia, które kompetencje mogą zostać przekazane pełnomocnikowi organu prowadzącego, a jakie – z mocy prawa – pozostają wyłącznie w gestii dyrektora przedszkola oraz kuratora oświaty. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Jakie są podstawy prawne określające kompetencje organu prowadzącego oraz dyrektora przedszkola niepublicznego. Które zadania mogą zostać przekazane pełnomocnikowi na podstawie udzielonego pełnomocnictwa. Jakie obszary są zastrzeżone ustawowo i nie mogą zostać przekazane dyrektorowi szkoły ani żadnej innej osobie. Jakie kompetencje nadzorcze zachowuje kurator oświaty wobec przedszkoli niepublicznych.Jak przekształcić niepubliczne przedszkole ogólnodostępne w przedszkole z oddziałem specjalnym?
Coraz więcej niepublicznych przedszkoli rozważa utworzenie oddziału specjalnego, aby zapewnić edukację dostosowaną do potrzeb dzieci z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego. Pojawia się jednak wiele praktycznych pytań: jakie formalności należy spełnić, kto jest organem rejestrującym czy konieczna jest zmiana nazwy przedszkola oraz jakie dokumenty trzeba złożyć, aby dokonać zmiany wpisu w ewidencji. Poniższy artykuł przedstawia pełne wyjaśnienie krok po kroku. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Jakie formalności musi spełnić przedszkole niepubliczne, aby utworzyć oddział specjalny. Czy po zmianie organizacyjnej konieczne jest dodanie w nazwie przedszkola określenia „z oddziałem specjalnym”. Jaki organ prowadzi ewidencję przedszkoli niepublicznych i do kogo należy zgłosić zmiany. Jakie dokumenty i zmiany w statucie przedszkola są niezbędne, aby przekształcenie było zgodne z prawem.Czy z dotacji można sfinansować odprawę pośmiertną i ekwiwalent za urlop nauczyciela?
W praktyce rozliczania dotacji oświatowych w przedszkolach niepublicznych często pojawia się pytanie, czy do wydatków bieżących można zaliczyć odprawę pośmiertną i ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypłacony rodzinie po zmarłym nauczycielu. Odpowiedź jest jednoznaczna: takich świadczeń nie wolno finansować z dotacji. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Czy odprawa pośmiertna i ekwiwalent za niewykorzystany urlop nauczyciela mogą być zaliczone do wydatków bieżących finansowanych z dotacji oświatowej. Jakie argumenty prawne i interpretacje stoją za zakazem finansowania tych świadczeń z dotacji. Jakie stanowisko prezentują sądy administracyjne w sprawie kwalifikowania świadczeń pracowniczych jako wydatków bieżących przedszkola. Jakie konsekwencje grożą organowi prowadzącemu przedszkole w przypadku nieprawidłowego rozliczenia dotacji.Wizerunek dziecka pod ochroną. Jak bezpiecznie dokumentować wydarzenia w przedszkolu?
Grudzień i styczeń w przedszkolach to eksplozja wydarzeń: jasełka, Mikołajki, kiermasze, koncerty, spotkania z rodzicami. Razem z atmosferą świąt rośnie jednak ryzyko „wpadek” związanych z fotografowaniem dzieci, transmisjami na żywo i publikacją zdjęć w sieci. Wizerunek dziecka to nie tylko miła pamiątka, ale chronione prawem dobro osobiste i dana osobowa w rozumieniu RODO. Dyrektorzy i nauczyciele muszą więc połączyć radość świętowania z twardymi wymaganiami przepisów: prawidłowymi zgodami, jasnymi zasadami dla rodziców, bezpieczną współpracą z fotografem i gotowym planem reakcji na incydenty. Ten artykuł pomoże przygotować grudniowe wydarzenia tak, by było i pięknie, i zgodnie z prawem. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Jakie przepisy chronią wizerunek dziecka i dlaczego w grudniu ryzyko naruszeń szczególnie rośnie. Kiedy wystarczy wewnętrzne utrwalanie wizerunku, a kiedy potrzebna jest zgoda na publikację w internecie. Jak poprawnie zorganizować zgody rodziców, listy dzieci „bez zgody” i klauzule RODO przed jasełkami i Mikołajkami. Jakie zasady warto wprowadzić dla rodziców, gości i fotografa, aby zdjęcia i nagrania były bezpieczne. Jak reagować na incydenty (nieuprawnioną publikację, sprzeciw rodzica) i jakich błędów organizacyjnych unikać.Czy pracownik wydziału oświaty może kontrolować dotacje dla placówek niepublicznych?
W praktyce działania jednostek samorządu terytorialnego często pojawia się pytanie, czy pracownik wydziału oświaty, który nalicza dotacje dla przedszkoli i szkół niepublicznych, może również kontrolować prawidłowość ich pobrania i wykorzystania. Sytuacja bywa szczególnie złożona, gdy w urzędzie funkcjonuje odrębne stanowisko do spraw kontroli. Poniższy artykuł porządkuje przepisy i wyjaśnia, kto - i na jakich zasadach - może prowadzić kontrolę dotacji oświatowych. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Czy pracownik wydziału oświaty może kontrolować prawidłowość pobrania i wydatkowania dotacji w placówkach niepublicznych. Jakie warunki – w tym obowiązek posiadania upoważnienia – muszą być spełnione, aby kontrola była zgodna z przepisami. Jakie uprawnienia mają osoby prowadzące kontrolę dotacji na podstawie art. 36 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Dlaczego istnienie w urzędzie stanowiska ds. kontroli nie wyklucza możliwości prowadzenia kontroli przez innych pracowników z odpowiednim upoważnieniem.Jak utworzyć oddział żłobkowy w publicznym przedszkolu od 2026 r.?
Coraz więcej gmin i dyrektorów przedszkoli rozważa uruchomienie oddziału żłobkowego jako odpowiedź na rosnące potrzeby lokalnej społeczności. W praktyce jednak oddział żłobkowy nie jest częścią przedszkola – funkcjonuje w oparciu o zupełnie inne przepisy i wymaga osobnej procedury rejestracyjnej. Jeśli planujesz otworzyć taki oddział od września 2026 r., poniższy artykuł przeprowadzi Cię przez wszystkie formalności, dokumenty i wymogi prawne, które musisz spełnić jako dyrektor placówki publicznej. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Dlaczego oddział żłobkowy nie może funkcjonować jako część przedszkola i jakie przepisy regulują jego utworzenie od 2026 r. Kto formalnie może utworzyć żłobek przy przedszkolu publicznym oraz jaka jest rola dyrektora, a jaka organu prowadzącego. Jak wygląda procedura rejestracji żłobka, jakie dokumenty są wymagane i z jakimi decyzjami (sanepid, PSP) trzeba się liczyć. Jakie nowe standardy opieki będą obowiązywać od 2026 r. i co dyrektor powinien zaplanować organizacyjnie, kadrowo i lokalowo przed uruchomieniem żłobka.Jak utworzyć oddział integracyjny w grupie 3-latków?
Coraz więcej placówek dostrzega potrzebę organizowania oddziałów integracyjnych już na etapie wychowania przedszkolnego. Dla dyrektora szkoły z oddziałami przedszkolnymi decyzja o uruchomieniu takiej grupy to nie tylko odpowiedź na potrzeby dzieci, ale także proces wymagający uważnego zaplanowania i znajomości przepisów. Poniżej znajdziesz praktyczny przewodnik, który krok po kroku wyjaśnia, jakie orzeczenia są wymagane, jakie formalności trzeba dopełnić oraz czy możliwe jest uruchomienie oddziału w trakcie roku szkolnego. Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Jakie orzeczenie jest wymagane, aby dziecko mogło uczęszczać do oddziału integracyjnego w grupie 3-latków. Czy i kiedy można otworzyć oddział integracyjny w trakcie roku szkolnego oraz jakie warunki trzeba spełnić. Jakie formalności administracyjne i organizacyjne musi dopełnić dyrektor przedszkola lub szkoły. Jakie wymagania kadrowe dotyczą oddziałów integracyjnych, w tym obowiązek zatrudnienia nauczyciela współorganizującego kształcenie.
Aktualnie przeglądasz
Styczeń 2026 r. - Nr 149

